Dịch thuật: Phan Hiếu, Quỳnh Như
(SCI Blog) – Ung thư và quá trình điều trị có thể làm thay đổi vẻ bề ngoài của bạn, đôi khi rõ ràng mà người khác có thể thầy nhưng đôi khi chỉ có bạn mới cảm nhận sự thay đổi đó. Sư thay đổi phụ thuộc vào loại ung thư, cũng như hình thức điều trị. Nhưng có rất nhiều cách có thể giúp bạn thích nghi được với sự thay đổi này.
Ung thư và quá trình điều trị có thể làm thay đổi vẻ bề ngoài của bạn, đôi khi rõ ràng mà người khác có thể thấy, nhưng đôi khi chỉ có bạn mới cảm nhận được sự thay đổi đó:
Những thay đổi vẻ bề ngoài có thể ảnh hưởng đến bạn rất nhiều, như:
- Cảm nhận về bản thân.
- Mối quan hệ và sinh hoạt tình dục
- Công việc
Ban đầu, bạn sẽ thất vọng. Một vài bệnh nhân có những cảm xúc căng thẳng như buồn bã, sợ hãi và tức giận. Thay đổi vẻ bề ngoài còn ảnh hưởng đến sự tự tin và hình ảnh bản thân. Nhưng có rất nhiều cách có thể giúp bạn thích nghi được với sự thay đổi này.
Mời bạn xem thêm:
Sẽ có những thay đổi nào?
Sự thay đổi phụ thuộc vào loại ung thư, cũng như hình thức điều trị. Một vài thay đổi chỉ là tạm thời, tuy nhiên sẽ có những thay đổi mãi mãi.
Cân nặng
Bạn có thể giảm hoặc tăng cân.
Bạn thường bị sụt cân nhanh khi có những loại ung thư liên quan đến dạ dày và thực quản. Nguyên nhân là do:
- Mất khẩu vị
- Khẩu vị thay đổi
- Vấn đề ở miệng
- Táo bón hoặc tiêu chảy
- Khó nuốt
Sụt cân nhanh cũng là một dấu hiệu cảnh báo ung thư tiến triển.
Một vài bệnh nhân ung thư lên cân. Có nhiều lý do, trong đó hình thức chữa trị là một trong số đó. Ví dụ: điều trị steroid làm tăng cân.
Và một số phương pháp chữa trị làm giảm lượng hormone giới tính, và điều này có thể gây tăng cân.
Mời bạn xem thêm:
Tóc
Rụng tóc và tóc thưa đi là tác dụng phụ thường thấy ở bệnh nhân ung thư, khi sử dụng các phương pháp điều trị sau:
- Hóa trị
- Thuốc điều trị ung thư nhắm trúng đích
- Liệu pháp điều trị miễn dịch
- Liệu pháp hormone
- Xạ trị
Sau một thời gian hay kết thúc quá trình điều trị, tóc sẽ mọc lại và trở nên dày hơn ở hầu hết các bệnh nhân.
Một số loại thuốc điều trị ung thư có thể làm cho tóc và lông mọc nhiều hơn ở mặt hay lông mi . Bạn hãy trao đổi với bác sĩ điều trị để kiểm soát trình trạng này.
Da và móng
Một vài phương pháp điều trị ung thư có thể làm thay đổi tình trạng da và móng, như:
- Ngứa
- Tiết mồ hôi
- Da khô
- Móng bị chai sần hay bong tróc ra
- Nhiễm trùng
Da nổi ban đỏ là một tác dụng phụ của thuốc điều trị ung thư nhắm trúng đích, điều trị miễn dịch, hormone. Những thay đổi này có thể nghiêm trọng.
Liên hệ bác sĩ ngay nếu da bạn bị nổi ban đỏ, bong tróc, phồng rộp, xuất huyết, sưng tấy hay nếu vùng da trở nên đau.
Sẹo và những thay đổi khác ở các bộ phận cơ thể
Phẫu thuật có thể thay đổi bề ngoài của bạn. Mặc dù, chỉ những thay đổi nhỏ thôi nhưng cũng ảnh hưởng đến cách bạn cảm nhận và nhìn bản thân.
Hãy nhớ rằng, không phải phẫu thuật nào cũng để lại sẹo lớn. Các bác sĩ sẽ cố gắng làm nhỏ vết sẹo và làm nó khó trông thấy nhất. Và theo thời gian, những vết sẹo sẽ mờ đi.
Các bác sĩ phẫu thuật có thể phải lấy đi một phần xương, cơ và tế bào khi phẫu thuật ở vùng đầu và cổ. Nhưng họ có thể tái tạo lại khu vực đó bằng cách sử dụng xương và da của phần khác trên cơ thể bạn.
Một nhóm các chuyên gia lành nghề sẽ chăm sóc bạn, bao gồm một bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ và bác sĩ phẫu thuật ung thư. Họ sẽ cố gắng giữ hình dạng khuôn mặt và giảm sẹo tối đa.
Mất đi một phần thân thể
Mất đi một phần cơ thể thật đáng buồn. Có nhiều lý do để bạn cần phải tiến hành phẫu thuật cắt bỏ, ví dụ: Phẫu thuật đoạn nhũ khi bạn mắc ung thư vú.
Các bệnh nhân có phản ứng khác nhau khi đối mặt với việc này. Bạn có thể cảm thấy sốc và giận dữ. Và mất đi một phần thân thể ảnh hưởng đến sự tự tin của bạn.
Mời bạn xem thêm:
Cần thời gian để thích nghi với những thay đổi. Bạn có thể cảm thấy khó khăn vài tháng đầu sau phẫu thuật, nhưng dần dần bạn sẽ quen với diện mạo mới của mình. Bạn cũng có thể sử dụng những bộ phận giả hay cấy ghép để thay thế cho những bộ phận đã mất đi.
Hiện tượng cơ thể sưng phù
Ung thư và phương pháp chữa trị có thể gây ra sự sưng phù ở cơ thể bạn. Ví dụ: Một vài loại ung thư và phương pháp chữa trị ảnh hưởng đến hệ thống bạch huyết, làm tăng tiết dịch bạch huyết dẫn đến một bộ phận nào đó trên cơ thể bạn bị sưng lên (phù bạch huyết)
Bộ phận thường xuất hiện phù bạch huyết là tay và chân, nhưng nó cũng có thể xuất hiện ở các vùng khác của cơ thể.
Thay đổi bề ngoài ảnh hưởng bởi vùng sưng phù. Nhưng ngay cả khi người khác không phát hiện ra sự thay đổi đó nhưng nó vẫn ảnh hưởng đến cách bạn nhìn và cảm nhận bản thân.
Một lỗ mở (stoma) ở cổ hoặc bụng của bạn
Bạn có thể cần một lỗ mở để thở khi điều trị ung thư vùng đầu và cổ
Phẫu thuật ung thư ruột có thể cần phải có một lỗ mở (lỗ thông) trên bụng , tùy thuộc vào phần ruột đang bị ảnh hưởng mà đại tràng hoặc hồi tràng sẽ được mở ra ngoài da để chứa những chất đi ra từ ruột.
Ung thư ảnh hưởng đến bàng quang có nghĩa là bạn cần một lỗ mở ngoài da trên bụng để cho phép nước tiểu đi ra, gọi là mở bàng quang ra da.
Nhiều lỗ mở ra da là tạm thời nhưng một số có thể là vĩnh viễn. Lỗ thông ở đường thở (mở khí quản) có thể ảnh hưởng đến khả năng nói và nuốt.
Làm quen với lỗ mở cần một khoảng thời gian, dài ngắn sẽ khác nhau tùy ở từng bệnh nhân. Ban đầu, hầu như tất cả bệnh nhân đều cảm thấy tự ti, không thoải mái nhưng bạn sẽ điều chỉnh cảm xúc ấy dần dần. Bên cạnh đó, các y tá sẽ giúp bạn thích nghi với lỗ mở và cách chăm sóc chúng.
Sống chung hòa hợp
Ban đầu sẽ rất khó cho bạn điều chỉnh thái độ để chấp nhận vẻ bề ngoài mới của mình. Nhưng có rất nhiều cách để bạn làm được điều đó bạn ạ! Hãy tìm hiểu thông tin ở bài “Sống hòa hợp với diện mạo mới”.
Cập nhật ngày: 28/07/2020
Tham khảo nguồn: Changes to how you look
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
