Dịch thuật: Quỳnh Như, Phan Hiếu, Tường Khánh, Ngọc Hạnh
(SCI Blog) – Đôi khi bạn cần thay đổi kế hoạch hóa trị vì một vài lý do nào đó. Bác sĩ có thể tạm dừng hóa trị nếu số lượng tế bào máu quá thấp hoặc chức năng gan, thận bị ảnh hưởng mạnh. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể thay đổi kế hoạch điều trị vì yêu cầu đặc biệt của bệnh nhân. Bác sĩ cũng có thể đổi thuốc hóa trị hoặc đổi sang phương pháp điều trị khác nếu thuốc hóa trị đang dùng không đáp ứng đủ.
Xét nghiệm máu
Bạn sẽ thường xuyên được bác sĩ hoặc y tá kiểm tra những ảnh hưởng của hóa trị thông qua xét nghiệm máu và tủy xương.
Trong quá trình điều trị, bạn sẽ được xét nghiệm máu nhằm kiểm tra:
- Số lượng bạch cầu
- Số lượng những tế bào máu khác như hồng cầu và tiểu cầu
- Chức năng gan và thận
Kiểm tra chức năng gan, thận rất quan trọng khi dùng một vài loại thuốc hóa trị nhất định. Ví dụ, một số thuốc hóa trị sẽ ảnh hưởng lên thận.
Tạm dừng hóa trị
Nếu số lượng tế bào máu (bạch cầu, hồng cầu, tiểu cầu) của bạn quá thấp, bác sĩ buộc phải dời đợt điều trị kế tiếp cho đến khi mật độ tế bào trở về mức bình thường. Giai đoạn này được gọi là tạm dừng hóa trị.
Điều này không ảnh hưởng quá nhiều đến kết quả điều trị và không khiến việc điều trị kém hiệu quả. Tuy nhiên, nếu việc này diễn ra quá thường xuyên hoặc thận bị ảnh hưởng bởi thuốc, bạn có thể cần giảm liều thuốc.
Một điều quan trọng, bạn đừng nghĩ giai đoạn này là một sự chững lại trong điều trị. Tác động của hóa trị lên mỗi người là khác nhau, có người sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn và bác sĩ cần điều chỉnh liều thuốc sao cho phù hợp.
Những lí do cá nhân
Bác sĩ sẽ cố gắng lên kế hoạch điều trị dựa vào những yêu cầu đặc biệt của bạn. Bạn có thể hoãn một đợt điều trị để tham gia một sự kiện quan trọng sắp tới. Ví dụ như một kì nghỉ hoặc đám cưới của người thân. Hãy báo trước cho bác sĩ điều trị của bạn, để họ có thể sắp xếp.
Lo lắng về hiệu quả của thuốc
Đôi lúc, khó mà đánh giá sự đáp ứng của hóa trị. Ví dụ như việc bạn được hóa trị sau phẫu thuật để tiêu diệt những tế bào ung thư đã di căn trước khi tiến hành phẫu thuật, những tế bào này quá nhỏ nên rất khó phát hiện trên hình ảnh.
Nhưng bác sĩ có thể đánh giá sự đáp ứng với điều trị thông qua chẩn đoán hình ảnh hoặc xét nghiệm máu. Do đó, bạn cần thực hiện những xét nghiệm để theo dõi điều trị. Ít nhất trong mỗi lần điều trị, bạn sẽ được:
- Chụp X-quang
- Chụp cắt lớp – thông thường sẽ tiến hành sau 3 chu kì hóa trị
- Xét nghiệm máu – kiểm tra nồng độ các chất hóa học do khối u sản xuất (chất chỉ điểm)
Các kết quả trên sẽ cho biết mức độ thu hẹp của các tế bào ung thư sau điều trị.
Nếu thuốc không đủ tác động, bác sĩ có thể thay đổi kế hoạch điều trị bằng cách chuyển sang loại thuốc khác hoặc phương pháp điều trị khác có khả năng cho kết quả điều trị tốt hơn.
Ung thư diễn tiến khác nhau ở mỗi người và đáp ứng với các phương pháp điều trị cũng khác nhau. Trong một số trường hợp, bác sĩ không đề nghị chụp cắt lớp vào giữa giai đoạn điều trị, bởi lẽ sự thay đổi không đáng kể và sẽ tốt hơn nếu đợi đến khi quá trình điều trị kết thúc và đánh giá lại tình trạng bệnh.
Mời bạn xem thêm:
Cập nhật 27/02/2020
Tham khảo Changing your chemotherapy plan
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
