Dịch thuật: Kiều Vy, Trọng Tuấn
(SCI Blog) – Đôi khi, sưng vú là một tác dụng phụ của liệu pháp hormone khi điều trị ung thư. Có một số phương pháp điều trị có sẵn có thể giúp ngăn ngừa và làm giảm các triệu chứng.
Một số phương pháp điều trị ung thư có thể làm giảm nồng độ hormone sinh dục trong cơ thể. Các hormone sinh dục bao gồm estrogen và progesterone ở nữ giới, testosterone ở nam giới. Các phương pháp điều trị ung thư bao gồm liệu pháp hormone cho ung thư tuyến tiền liệt.
Ung thư tuyến tiền liệt cần testosterone để phát triển bệnh. Liệu pháp hormone nhằm mục đích:
– Ngăn chặn tinh hoàn sản xuất testosterone
– Ngăn chặn testosterone đến được với tế bào ung thư
Các tuyến thượng thận sản xuất một lượng nhỏ estrogen ở nam giới. Liệu pháp hormone làm giảm testosterone và điều này làm thay đổi sự cân bằng của hormone trong cơ thể. Khi estrogen trở nên cao hơn so với lượng testosterone, mô vú có thể phát triển. Estrogen kích thích sự phát triển của các mô vú.
Sưng vú ở nam giới được gọi là gynaecomastia (nữ hóa tuyến vú).
Tình trạng sưng có thể xảy ra ở một bên hoặc cả hai bên vú. Điều này có thể gây đau. Sự sưng vú bắt đầu từ sự hình thành mô mỡ và phát triển thành các mô tuyến vú dày hơn (dày đặc).
Nguy cơ sưng vú
Các phương pháp điều trị kháng androgen, như bicalutamide, có tỉ lệ gây sưng ở khoảng 1 trong 2 người (50%).
Sưng vú ít có khả năng xảy ra khi dùng các loại thuốc như như Zoladex.Các loại thuốc như hormone tạo hoàng thể (luteinising hormone), chẳng hạn như Zoladex, ít có khả năng gây sưng vú.
Điều trị sưng vú
Phương pháp điều trị kháng androgen, như sử dụng thuốc bicalutamide, có thể kéo dài trong vài năm. Bác sĩ có thể đề nghị phương án này để giảm nguy cơ sưng vú nếu việc điều trị của bạn có khả năng dài hơn 6 tháng.
Các phương pháp điều trị bao gồm:
– Xạ trị
– Sử dụng tamoxifen
Xạ trị
Xạ trị sử dụng tia X năng lượng cao để giảm sưng. Đây là phương pháp điều trị chính để ngăn ngừa và điều trị sưng vú. Nó được gọi là xạ trị nụ vú. Xạ trị có thể thực hiện từ một đến hai lần và đó là một liều khá nhỏ.
Vùng da quanh núm vú có thể bị đỏ và đau trong vài tuần sau khi điều trị. Có nguy cơ nhỏ ung thư phát triển tại khu vực bị chiếu xạ nhiều năm sau khi điều trị và bác sĩ sẽ nói với bạn về điều này.
Tamoxifen
Tamoxifen hoạt động bằng cách ngăn chặn sự hoạt động của estrogen. Điều này làm chậm sưng vú vú. Nghiên cứu cho thấy ở những người đàn ông dùng bicalutamide, có thể:
· Ngăn ngừa sưng vú
· Giảm sưng và đau
Tamoxifen có thể gây ra tác dụng phụ như bốc hỏa.
Tamoxifen có thể ảnh hưởng đến liệu pháp hormone trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt như thế nào vẫn chưa được hiểu rõ. Bác sĩ có thể đề nghị tamoxifen nếu liệu pháp xạ trị không hiệu quả.
Các chất ức chế Aromatase (letrozole, exemestane hoặc anastrozole)
Các chất ức chế Aromatase (AI) ngăn cơ thể chuyển hóa hormone sinh dục nam thành estrogen trong các mô mỡ của cơ thể. Từ một số nghiên cứu, AI có thể làm giảm sưng vú và và giảm đau nhưng chúng tôi cần biết thêm về chính xác cơ chế chúng hoạt động như thế nào.
Phẫu thuật cắt bỏ mô vú
Bạn có thể loại bỏ mô vú dư thừa. Bác sĩ phẫu thuật thực hiện một vết cắt (vết mổ) xung quanh núm vú để giảm thiểu sẹo.
Sau phẫu thuật bạn có thể:
– Bị chảy máu
– Vùng mô xung quanh núm vú xẹp xuống
– Núm vú bị đảo ngược
– Mất cảm giác ở vú
Một cách khác để loại bỏ mô vú là hút các mô mỡ dư thừa bằng thủ thuật hút mỡ. Hút mỡ tốt hơn nếu tình trạng sưng được tạo từ các mô mỡ. Nam giới điều trị với liệu pháp hormone có xu hướng mô tuyến vú dày hơn. Mô tuyến vú khó hút hơn mô mỡ.
Có một số nghiên cứu cho thấy kết hợp phẫu thuật với hút mỡ có thể có tác dụng tốt hơn.
Cảm giác sưng vú
Sưng vú và đau vú có thể gây nhiều phiền hà và khó đối phó. Nhiều người cảm thấy xấu hổ và kém tự tin về bản thân.
Nếu bạn chưa được cung cấp bất kỳ lời khuyên hoặc điều trị nào về sưng vú và bạn nhận thấy tình trạng này bắt đầu xảy ra, hãy nói với bác sĩ hoặc y tá càng sớm càng tốt. Họ có thể tìm ra cách điều trị tốt nhất cho bạn và đề nghị hỗ trợ.
Mời bạn xem thêm các bài viết cùng chủ đề:
Cập nhật ngày 12/12/2020
Nguồn bài: Breast swelling in men
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
