Dịch thuật: Nguyễn Thị Hải, Nguyễn Bá Tùng.
(SCI Blog) – Thay đổi cân nặng và mất cơ rất thường gặp ở các bệnh nhân ung thư điều trị bằng liệu pháp hormone như trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt.
Sự thay đổi cân nặng và khối lượng cơ là một trong những tác dụng phụ của việc suy giảm nồng độ hormone sinh dục.
Một số phương pháp điều trị ung thư có thể làm giảm lượng hormone sinh dục trong cơ thể. Các hormone sinh dục bao gồm estrogen và progesterone ở phụ nữ; testosterone ở nam giới. Liệu pháp hormone cho ung thư tuyến tiền liệt là một trong những phương pháp điều trị ung thư.
Ung thư tuyến tiền liệt được thúc đẩy nhờ testosterone. Liệu pháp điều trị hormone nhằm mục đích:
- Ngăn chặn tinh hoàn sản xuất testosterone
- Ngăn chặn testosterone tiếp cận tế bào ung thư
Hormone sinh dục ảnh hưởng đến trọng lượng cơ thể và khối lượng cơ bắp như thế nào?
Khi chúng ta già đi, chúng ta mất sức mạnh cơ bắp, đó là một điều bình thường diễn ra trong giai đoạn lão hóa của cơ thể. Tuy nhiên, việc điều trị ung thư bằng liệu pháp hormone làm giảm nồng độ testosterone cũng có thể gây mất khối lượng cơ bắp ở nam giới, từ đó dẫn đến:
- Suy giảm khối lượng cơ bắp (sarcopenia )
- Suy giảm sức mạnh cơ bắp (dynapenia)
Điều trị bằng liệu pháp hormone cũng có thể khiến bạn tăng cân gây ra bởi mô mỡ, chúng thường tích tụ xung quanh vùng eo.
Điều trị bằng liệu pháp hormone cũng có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và làm cho bạn không muốn vận động. Chính vì thế mà cân nặng của bạn khó kiểm soát hơn., việc tăng cân trở nên mất kiểm soát hơn.do bạn ít hoạt động.
Tập thể dục, khối lượng cơ và tăng cân
Thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh hơn và hoạt động thể chất nhiều hơn có thể giúp bạn duy trì cân nặng bình thường.
Mời bạn tham khảo những chế độ ăn uống lành mạnh và khoa học được gợi ý sau đây:
Hoạt động thể chất có thể giúp duy trì sức mạnh cơ bắp, nhưng bạn nên luyện tập cân bằng hai yếu tố bao gồm tập luyện các bài tập aerobic và tập luyện tăng sức bền cũng như sự dẻo dai cho cơ thể.
Aerobic là những bài tập có cường độ trung bình được thực hiện trong thời gian dài làm cho tim và phổi của bạn hoạt động nhanh hơn để cung cấp nhiều oxy hơn cho cơ bắp, ví dụ như đi bộ hoặc làm vườn.
Các bài tập tăng cường sự dẻo dai và sức bền bao gồm tập tạ và bơi lội. Các bài tập này khiến bạn phải sử dụng cơ bắp của mình để nâng một vật nặng hoặc chống lại lực cản của nước từ đó giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp.
Bạn hãy hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc y tá chuyên khoa trước khi bạn bắt đầu tập luyện nếu bạn không thể vận động bình thường. Họ có thể giúp bạn tìm ra những bài tập tốt nhất cho bạn.
Ngoài việc giúp tăng cường cơ bắp thì hoạt động thể chất cũng giúp bạn kiểm soát cân nặng. Bạn không nhất thiết phải đi đến các phòng tập thể dục, mà bạn có thể thực hiện lồng ghép nó vào trong các hoạt động thường nhật của mình. Ví dụ, bạn có thể xuống trước một trạm dừng xe trước khi bạn cần, làm vườn cũng giúp bạn vận động hoặc đi bộ theo nhóm. Tại một số bệnh viện, các phòng tập thể dục được trang bị sẵn cho bệnh nhân ung thư. Bạn nên hỏi các nhân viên y tế để có được các thông tin này.
Bạn nên cố gắng duy trì hoạt động thể chất trong khoảng 30 phút/ngày, 5 ngày một tuần. Bác sĩ có thể sẽ kiểm tra lượng cholesterol trong máu và sức khỏe tim của bạn trước khi bạn bắt đầu một kế hoạch tập thể dục. Điều này rất quan trọng nếu bạn mắc các chứng bệnh khác như tiểu đường hoặc bạn đang thừa cân.
Các liệu pháp điều trị liên quan tới hormone có thể làm giảm mật độ xương, làm tăng nguy cơ gãy xương. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ nếu như bạn đang có hoặc đang lo lắng về các triệu chứng liên quan tới xương.
Ăn một chế độ ăn uống cân bằng lành mạnh có thể giúp bạn duy trì cân nặng hợp lý. Việc ăn uống lành mạnh có thể giúp bạn giảm cân hoặc tăng đạt mức mà bạn mong muốn.
Mời bạn xem thêm các bài viết cùng chủ đề:
Ngày cập nhật: 19/12/2020
Tham khảo nguồn: Weight and muscle changes
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm