Dịch thuật: Phương Đông, Quỳnh Như, Anh Thư, Ngọc Hạnh
(SCI Blog) – Quá trình xạ trị có thể làm cơ thể trở nên mệt mỏi. Một số nguyên nhân có thể dẫn đến mệt mỏi như bệnh ung thư, cảm giác lo lắng, căng thẳng… Để giảm bớt mệt mỏi, bạn có thể thực hiện một số lời khuyên như uống nhiều nước, thực hiện chế độ ăn uống cân bằng hay có những giấc ngủ ngắn nếu cần thiết.
Sự mệt mỏi
Bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc kiệt quệ trong quá trình xạ trị. Điều này có thể do:
- Chính bệnh ung thư.
- Cơ thể tiêu hao năng lượng để sửa chữa các tế bào bị tổn thương bởi các tia bức xạ thành các tế bào khỏe mạnh.
- Cơ thể bị đau.
- Bạn phải đi khá xa để đến bệnh viện xạ trị.
- Cảm thấy lo lắng và căng thẳng – điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ vào ban đêm.
Các tác dụng phụ của xạ trị thường trở nên tệ hơn trong quá trình điều trị. Vì vậy, bạn có thể cảm thấy không mệt mỏi khi bắt đầu điều trị, nhưng cảm thấy mệt mỏi ở những giai đoạn cuối của liệu trình, hoặc sau khi kết thúc quá trình điều trị khoảng vài tuần.
Trong quá trình điều trị, có người cảm thấy mệt mỏi nhưng cũng có người không, điều này khó có thể dự đoán trước.
Một số mẹo tăng cường hoặc tiết kiệm năng lượng
Đơn giản hoá quá trình của một vài vấn đề, hoặc nhận sự giúp đỡ từ người khác có thể giúp bạn bớt mệt mỏi.
Một số nghiên cứu về điều trị mệt mỏi cho thấy điều quan trọng là phải cân bằng giữa việc tập thể dục với nghỉ ngơi. Cường độ tập luyện phụ thuộc vào khả năng thích ứng của từng người. Hãy tập luyện vào thời điểm bạn cảm thấy thoải mái nhất trong ngày.
Nếu một ngày bạn cảm thấy quá mệt mỏi, dưới đây là vài mẹo nhỏ hy vọng có thể giúp ích cho bạn:
- Uống nhiều nước.
- Thực hiện chế độ ăn uống cân bằng.
- Có những giấc ngủ ngắn nếu cần thiết.
- Nếu đang làm việc và cảm thấy mệt mỏi, hãy xem xét liệu có thể giảm giờ làm hoặc làm việc tại nhà nếu có thể.
- Nhờ gia đình và bạn bè giúp đỡ những việc như mua sắm, làm việc nhà, làm vườn và đón con của bạn lúc tan trường.
- Hãy tiêu khiển và làm những việc mà bản thân thích thú, điều này có thể giúp bạn quên đi mệt mỏi và thư giãn hơn.
- Trao đổi với nhà trị liệu nghề nghiệp hoặc nhân viên xã hội nếu bạn gặp bất cứ vấn đề nào trong việc di chuyển.
- Hãy lên kế hoạch những thứ cần mua sắm và đến siêu thị những lúc vắng khách, hoặc có thể đặt thức ăn về nhà.
- Làm những các công việc nhà mà bạn có thể ngồi để thực hiện
- Nếu có trẻ con, hãy chơi các trò chơi có thể ngồi hoặc nằm như các trò chơi có thể chơi trên bàn, đọc sách, vẽ tranh…
Mệt mỏi sau khi xạ trị não
Sau khi thực hiện xạ trị khối u não có thể làm cơ thể cảm thấy mệt mỏi. Điều này càng trở nên tồi tệ hơn nếu bạn đang sử dụng thuốc nhóm steroid. Cảm giác mệt mỏi thường kéo dài từ 1 đến 2 tuần sau khi kết thúc điều trị.
Một số ít người buồn ngủ rất nhiều trong ngày sau một quá trình xạ trị não kéo dài. Điều này được gọi là Hội chứng ngủ gà (somnolence syndrome).
Mời bạn xem thêm:
Cập nhật ngày 25/03/2020
Tham khảo nguồn: Tiredness
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
