Dịch thuật: Đức Hạnh – Đăng Minh – Tường Khánh
(SCI Blog) – Xạ trị não có thể khiến bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi trong quá trình điều trị và sau điều trị.
Tình trạng mệt mỏi do xạ trị não
Xạ trị não được thực hiện khi bệnh nhân có:
- Khối u bắt nguồn ở não (khối u não nguyên phát)
- Tế bào ung thư di căn lên não từ bộ phận khác trong cơ thể (khối u não thứ phát)
Cũng tương tự như tác dụng phụ của các hình thức xạ trị khác, bệnh nhân có thể không cảm thấy mệt mỏi ngay lập tức. Sự mệt mỏi có xu hướng phát triển dần trong suốt quá trình điều trị và một vài tuần sau điều trị.
Xạ trị khiến cơ thể mệt mỏi bởi vì cơ thể cần sử dụng hết nguồn năng lượng dự trữ để chữa lành các tế bào khỏe mạnh bị tổn thương do xạ trị. Trong trường hợp bệnh nhân đang sử dụng steroid, cơ thể sẽ cảm thấy vô cùng mệt mỏi khi ngưng sử dụng. Việc đi lại như di chuyển đến bệnh viện mỗi ngày cũng có thể khiến bệnh nhân mệt mỏi.
Mỗi người có phản ứng khác nhau đối với xạ trị nên mức độ mệt mỏi cũng khác nhau đối với từng người.
Mời bạn xem thêm:
Đối phó với tình trạng mệt mỏi
Bệnh nhân có thể cảm thấy không có sức lực và năng lượng. Những lúc như vậy, nên dành thời gian để ngủ, có thể là những giấc ngủ ngắn trong ngày. Hãy nghỉ ngơi khi cần.
Có nhiều cách có thể giúp bệnh nhân giảm bớt mệt mỏi, chẳng hạn như tập thể dục. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng tập thể dục giúp cơ thể có nhiều năng lượng hơn. Điều quan trọng là cân bằng giữa vận động và nghỉ ngơi.
Tình trạng buồn ngủ (somnolence)
Đối với một số bệnh nhân, tình trạng mệt mỏi có thể diễn biến nghiêm trọng trong một vài tuần sau khi kết thúc điều trị. Bệnh nhân có thể cảm thấy buồn ngủ và cáu kỉnh. Đây là một tác dụng phụ hiếm gặp và đôi khi được gọi là rối loạn giấc ngủ (hypersomnia).
Tình trạng mệt mỏi cực độ sẽ khiến bệnh nhân cảm thấy rất buồn ngủ và muốn ngủ thật nhiều. Bệnh nhân cũng có thể trải qua các tình trạng sau:
- Nhức đầu
- Nóng sốt
- Không cảm thấy ngon miệng khi ăn
- Cảm giác muốn buồn nôn và ói mửa
Mời bạn xem thêm:
Những tình trạng này không cần phải điều trị và sẽ tự khỏi sau một vài tuần.
Cập nhật ngày 28/04/2020
Tham khảo nguồn: Tiredness due to brain radiotherapy
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
