Dịch thuật: Nguyễn Thị Hải, Đức Hạnh
(SCI Blog) – Trẻ em thường không hiểu về cái chết/sự qua đời và trẻ có thể đặt nhiều câu hỏi khó cho chúng ta. Dưới đây là một số câu hỏi mà trẻ thường hỏi và những gợi ý bạn có thể tham khảo trả lời cho trẻ.
Trẻ có thể hỏi những câu hỏi rất khó trả lời khi ai đó ra đi vĩnh viễn. Bạn nên suy nghĩ và chuẩn bị những lời giải thích cho trẻ một cách thích hợp.
Những câu hỏi của con trẻ đôi khi làm cho bạn cảm thấy rất đau lòng. Nhưng bạn nên kiềm chế cảm xúc và trả lời dễ hiểu nhất có thể theo từng độ tuổi của trẻ.
Cố gắng thành thật và cởi mở nhất có thể và sử dụng những từ ngữ, hình ảnh diễn đạt mà trẻ có thể hiểu được.

Trẻ có thể hỏi những câu hỏi mà đôi khi bạn và thậm chí những người lớn khác cũng chưa bao giờ nghĩ đến. Tuy nhiên, việc cố gắng tìm cách trả lời những câu hỏi đó có thể đem đến cho các thành viên khác trong gia đình cơ hội bày tỏ cảm xúc.
Một số lời khuyên
Bạn có thể thực hiện theo những lời khuyên sau:
- Hỏi con trẻ những suy nghĩ về điều sắp xảy ra;
- Thành thực nhất có thể, đừng e ngại khi bạn không thể có câu trả lời cho con bạn;
- Lắng nghe những điều trẻ nói;
- Hãy thường xuyên nói với trẻ rằng bạn rất yêu thương bé;
- Trấn an trẻ rằng trẻ sẽ không bị bỏ lại một mình.
Đặc biệt với các bé nhỏ tuổi, chúng ra cần trấn an rằng các bé sẽ tiếp tục sống cho dù điều gì sẽ xảy ra. Các bé sẽ vẫn có những người bạn xung quanh để chơi cùng, vẫn sẽ đến trường và có thể làm những việc hàng ngày khác và cuộc sống của trẻ vẫn an toàn và không có gì thay đổi.
Một số câu hỏi mà trẻ thường hỏi
Dưới đây là một số câu hỏi mà trẻ có thể hỏi và những câu trả lời mà bạn nên tham khảo:
Cái chết là gì? Tại sao con người ta lại chết?
Bạn có thể giải thích rằng đa số mọi người khi bị bệnh, bác sĩ có thể giúp cho họ khỏe lại. Tuy nhiên có những người mà bác sĩ không thể giúp họ khỏe hơn được.
Chết là khi người ta không còn cử động nữa. Người ta chết có thể là do bị bệnh rất nặng hoặc cơ thể họ bị thương nặng hoặc là do họ gặp tai nạn nghiêm trọng, nhưng phần nhiều là do họ đã quá lớn tuổi.
Người đó có quay trở lại với con không?
Bạn nên cho trẻ biết rằng khi ai đó ra đi, bạn không thể làm gì để đưa họ trở lại với trẻ được. Nhưng họ vẫn ở đâu đó và dõi theo mọi người.
Con cũng sẽ chết chứ?
Bạn nên hiểu cho sự sợ hãi này của trẻ, trẻ thực sự rất sợ.
Giải thích cho trẻ lý do về cái chết có thể giúp trẻ đỡ sợ. Bạn cũng có thể giải thích rằng bệnh ung thư không lây được.
Bạn nên nói với trẻ rằng hầu hết mọi người chết là khi cơ thể họ ngừng hoạt động bởi vì họ đã già. Còn đối với người trẻ hơn thì khi bị bệnh, các bác sĩ thường có thể làm cho họ khỏe lại. Rất ít người chết khi họ còn trẻ.

Có phải đó là lỗi của con không?
Trẻ em thường cảm thấy tội lỗi vì nghĩ rằng bản thân là nguyên nhân gây ra cái chết. Hãy trấn an trẻ rằng trẻ không làm hoặc nói gì khiến cho bạn bệnh hoặc phải chết cả.
Con sẽ như thế nào?
Giải thích cho con bạn biết rằng các bé vẫn sẽ được chăm sóc và điều đó rất quan trọng đối với bạn. Bạn có thể nói cho trẻ biết người mà trẻ sẽ sống cùng hoặc sẽ luôn bên trẻ khi trẻ cần.
Cập nhật ngày: 10/09/2020
Tham khảo nguồn: Children’s questions about dying
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm