Dịch thuật: Trọng Tuấn, Bá Tùng, Anh Thư
(SCI Blog) – Photpho phóng xạ (P-32) là một loại xạ trị trong và là phương pháp điều trị một số rối loạn về máu, chẳng hạn như bệnh tăng hồng cầu vô căn (PV) và tăng tiểu cầu nguyên phát (EV).
Photpho phóng xạ là gì?
Photpho phóng xạ là P-32, một dạng phóng xạ của natri photphat.
Sử dụng photpho phóng xạ
Bạn có thể sử dụng photpho phóng xạ để điều trị bệnh tăng hồng cầu vô căn hoặc tăng tiểu cầu nguyên phát.

Bệnh tăng hồng cầu vô căn
Bệnh tăng hồng cầu vô căn là một rối loạn máu hiếm gặp, khi đó tủy xương của bạn tạo ra quá nhiều tế bào hồng cầu.
Tủy xương là mô xương xốp bên trong một số xương, có nhiệm vụ tạo hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu.
Tăng tiểu cầu nguyên phát
Tăng tiểu cầu thiết yếu là một rối loạn máu hiếm gặp khác, khiến cơ thể hình thành một lượng lớn tiểu cầu. Tiểu cầu giúp đông máu.
Photpho phóng xạ hoạt động như thế nào?
Tủy xương của bạn hấp thụ photpho phóng xạ và nhận được một lượng phóng xạ. Bức xạ làm chậm tốc độ hình thành hồng cầu và tiểu cầu. Rất ít bức xạ được chuyển đến phần còn lại của cơ thể.
Phương pháp điều trị này không phổ biến vì những loại điều trị có sẵn khác.
Bạn sử dụng photpho phóng xạ như thế nào?
Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ lấy mẫu máu của bạn trước khi điều trị. Bạn sẽ sử dụng photpho phóng xạ dưới dạng tiêm, thông qua một ống nhỏ đưa vào tĩnh mạch (ống thông). Điều này thường mất vài phút. Bạn có thể về nhà ngay sau đó.
Tác dụng phụ có thể có khi dùng photpho phóng xạ
Có một tỉ lệ rủi ro về việc cơ thể bạn không thể tạo ra đủ lượng hồng cầu và tiểu cầu. Vì vậy bạn có thể thực hiện một vài xét nghiệm sau điều trị để kiểm tra điều này.

Một vài bệnh nhân cảm thấy hơi mệt mỏi, nhưng điều này không phổ biến.
Điều trị bằng photpho phóng xạ trong nhiều năm có thể làm tăng (nhẹ) tỉ lệ mắc bệnh bạch cầu. Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ thảo luận với bạn về vấn đề này.
Phòng ngừa an toàn cho photpho phóng xạ
Sau khi tiêm, bạn sẽ nhiễm phóng xạ nhẹ nhưng điều đó không gây hại cho bạn. Nó cũng không ảnh hưởng đến người khác vì liều lượng thấp và phạm vi phóng xạ ngắn.
Một lượng nhỏ photpho phóng xạ sẽ xuất hiện trong nước tiểu của bạn một hoặc vài ngày
sau điều trị. Thời gian còn lại, hãy chú ý xả nước phòng vệ sinh hai lần và rửa tay thật kỹ. Điều này nhằm đảm bảo người khác không tiếp xúc với bức xạ.
Nếu bạn dùng tã hoặc túi đựng nước tiểu , điều dưỡng sẽ nói với bạn về cách xử lý và thải bỏ chúng.
Cập nhật ngày 29/03/2020
Tham khảo nguồn: Radioactive phosphorus therapy
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm