Dịch thuật: Đoàn Thị Đức Hạnh, Trần Lý, Thảo Trinh
(SCI Blog) – Khi hay tin bệnh ung thư đã di căn và không thể chữa khỏi được nữa, phản ứng của mỗi người sẽ khác nhau. Một số người im lặng, một số khác khóc lóc và tức giận. Dù là cảm xúc nào thì đó cũng là những cảm xúc tự nhiên và phổ biến khi phải đối mặt với một tình huống khó khăn. Chia sẻ cảm xúc, nỗi sợ và nỗi buồn của bạn với những người thân yêu sẽ giúp bạn nguôi ngoai. Ngoài ra, bạn có thể tìm sự chia sẻ, giúp đỡ từ những tổ chức ung thư. Dù là cách nào đi chăng nữa, hãy đảm bảo bạn có một khoảng thời gian thoải mái theo cách mà bạn mong muốn trước khi ra đi.
Khi ung thư đã di căn nghĩa là bệnh không thể chữa khỏi được nữa. Các bác sĩ cũng có thể nói rằng căn bệnh này đã đến giai đoạn cuối, có nghĩa là nó có khả năng gây tử vong trong khoảng thời gian ngắn.
Trong bao lâu là một khoảng thời gian rất khó để xác định, có thể dao động từ vài tuần, vài tháng hoặc đến vài năm.
Tin đáng buồn này có thể tác động đến bạn và những người thân của bạn theo nhiều cách khác nhau.
Những phản ứng đầu tiên
Mỗi người phản ứng theo cách khác nhau khi hay tin bệnh ung thư đã di căn quá nhiều không thể chữa được nữa. Đối với hầu hết chúng ta thì dĩ nhiên, đây là một tin rất sốc và rất khó để chấp nhận được. Kể cả nếu như bạn từng chuẩn bị sẵn tâm lý, thì việc nghe tin này từ bác sĩ vẫn có thể khiến bạn vô cùng đau khổ.
Một số người thì im lặng. Họ không thể tin được điều mà họ đang nghe thấy và họ không biết phải nói hay làm gì. Một số khác thì bắt đầu khóc và cảm thấy họ sẽ không thể nào ngừng lại được. Vài người sẽ trở nên tức giận và sợ hãi. Hoặc họ cảm thấy tê liệt, như thể họ không có cảm xúc. Tất cả điều này đều là những cách phản ứng rất tự nhiên và phổ biến.
Sẽ có rất nhiều câu hỏi hiện lên trong đầu bạn.
- Tại sao lại là mình?
- Mình có đáng bị vậy không?
- Tại sao ông (bác sĩ) không thể tìm được một phương pháp điều trị để giúp tôi?
- Hẳn phải có cách nào đó để ngăn chứng ung thư này lại – tại sao ông (bác sĩ) không thử?
Hãy cho bản thân thời gian để tiếp nhận những gì đang xảy ra. Bạn có thể sẽ muốn ở một mình. Hoặc bạn có thể sẽ cần dành thời gian bên bạn đời, gia đình hay bạn bè để giúp bạn đối mặt với tin này.
Dĩ nhiên, họ cũng sẽ rất lo lắng. Họ có thể không biết phải nói gì. Nhưng cùng nhau buồn cũng đã là một sự giúp đỡ to lớn. Nếu bạn không cảm thấy muốn nói chuyện ngay lập tức, bạn không cần phải nói. Chỉ cần báo tin cho những người ở bên bạn biết.
Dù rằng điều này rất khó khăn, đừng đẩy cảm xúc của bạn hoàn toàn sang một bên. Ở một thời điểm bất kì nào đó, sẽ tốt hơn nếu bạn có thể diễn tả những gì bạn đang cảm thấy nếu như bạn có thể kiểm soát được nó, dù rằng điều này rất khó chịu và khó chấp nhận.
Những cảm xúc của bạn
Trong những ngày đầu tiên, bạn có thể giữ rất nhiều những cảm xúc mạnh mẽ và nhận thấy chúng thay đổi rất nhanh chóng. Đôi lúc, những cảm xúc này có thể rất choáng ngợp. Tin này đồng nghĩa với việc bạn không thể lên kế hoạch về tương lai như cách mà bạn đã từng mong muốn. Chết đồng nghĩa với việc bỏ lại bạn đời, con cái và những người quan trọng trong cuộc đời bạn ở phía sau. Bạn có thể tự hỏi họ sẽ đối mặt với điều đó như thế nào. Và bạn sẽ không muốn nhìn thấy họ đau khổ.
Những suy nghĩ này quá đau đớn để đối diện ở một số thời điểm. Bạn có thể không ngừng khóc lóc và lo lắng được. Hoặc bạn có thể cảm thấy làm bất cứ việc gì đều không còn ý nghĩa nữa. Việc nhận thấy cuộc sống vẫn tiếp diễn như bình thường là vô cùng khó khăn với bạn. Nhìn những người khác tiếp tục cuộc sống thường ngày của họ, đi shopping (mua sắm), lái xe và làm việc cũng trở nên lạ lẫm với bạn. Tất cả những điều này đều hoàn toàn bình thường và có thể hiểu được. Đối mặt với các cung bận cảm xúc này có thể khiến bạn kiệt sức.
Đa số mọi người sẽ có một số hoặc tất cả những cảm xúc trên. Điều này thường thay đổi từ từ. Một số người nói áp lực và sự đau khổ giảm dần theo thời gian. Điều này không có nghĩa là bạn sẽ ngừng lo lắng hay ngừng cảm thấy buồn rầu. Nhưng những cảm xúc sẽ trở nên chịu đựng được. Bạn sẽ có thể nghĩ về tình huống của bản thân một cách điềm tĩnh hơn và lên kế hoạch những điều bạn muốn làm.
Nói về những cảm xúc của bạn
Chia sẻ nỗi sợ và nỗi buồn của bạn với những người bạn yêu quý và tin tưởng có thể giúp bạn nguôi ngoai. Nhiều người cho rằng việc nói về những cảm xúc của họ giúp họ đối đầu với tình huống khó khăn tốt hơn. Chia sẻ cũng giúp những người bạn và gia đình của bạn có thể hiểu hơn về tình huống của bạn. Nhờ đó, họ có thể dễ dàng giúp đỡ và hỗ trợ bạn hơn.
Hoặc bạn sẽ thấy việc chia sẻ những suy nghĩ cảm xúc của bạn là quá khó khăn và bạn sẽ muốn giữ cho riêng mình. Điều quan trọng là bạn làm bất kì điều gì khiến bạn cảm thấy tốt nhất cho bản thân. Đừng để người khác ép bạn phải trò chuyện nếu bạn không cảm thấy sẵn sàng. Đây là một khoảng thời gian rất riêng tư và đầy cảm xúc. Bạn có thể chọn cách mà bạn giải quyết mọi chuyện. Nhưng nếu bạn muốn nói chuyện, hãy chắc chắn bạn chọn những người bạn có thể nói chuyện dễ dàng và có thể giúp đỡ bạn.
Nếu bạn vẫn cảm thấy choáng ngợp sau một khoảng thời gian và cảm thấy bạn vẫn không thể đối diện với sự thật, hãy thử trò chuyện với một người không phải là gia đình hay bạn bè đáng tin của bạn. Bạn có thể muốn thử một số cuộc tư vấn. Ngoài ra, có nhiều tổ chức khác nhau có thể cung cấp cho bạn thông tin về việc đối phó với nỗi đau, bệnh nan y và chết vì ung thư.
Giữ hy vọng
Nhận thức được những gì sắp xảy đến có thể giúp những người cận kề cái chết và cả những người thân với họ. Nhưng chỉ nếu như họ muốn biết điều này.
Tất cả mọi người đều cần có một chút cảm giác hy vọng về tương lai của họ. Khi bạn đang hấp hối, hy vọng của bạn có thể là được đi thăm một nơi mà bạn yêu thích. Hay bạn có thể hy vọng được ở bên gia đình và bạn bè trong một khoảng thời gian.
Một số người tin rằng có cuộc sống sau cái chết và nhận thấy điều này đem lại cho họ hy vọng. Việc chia sẻ hy vọng của bạn với người khác có thể giúp ích, để họ có thể giúp bạn thực hiện. Một số người hy vọng có được sự thoải mái, giá trị, tình bạn và tình yêu chung quanh họ trong những ngày cuối cùng của mình.
Cập nhật ngày: 20/11/2020
Tham khảo nguồn: Finding out you are dying
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
