Dịch thuật: Phương Đông, Đăng Minh, Lê Khương, Đức Hạnh, Ngọc Hạnh
(SCI Blog) – Hóa trị liệu là một quá trình bao gồm nhiều chu kỳ điều trị khác nhau. Một quá trình điều trị thường kéo dài từ 3 – 6 tháng với khoảng 4 – 8 đợt điều trị. Hóa trị theo chu kỳ có nhiều ưu điểm như có nhiều thời gian để tiêu diệt nhiều tế bào ung thư hơn hay sẽ giúp cơ thể phục hồi sau điều trị… Tần suất điều trị khác nhau ở mỗi người, có thể là mỗi 1 hay 2, 3, 4 tuần. Chúng ta rất cần theo dõi tình trạng sức khỏe trước và trong quá trình điều trị cũng như hiệu quả điều trị để có thể kịp thời thay đổi sao cho phù hợp và hiệu quả. Tuy vậy, mỗi bệnh nhân sẽ có phương pháp điều trị khác nhau tùy vào nhiều yếu tố như loại ung thư, vị trí khối u…
Bác sĩ sẽ cho bạn biết về lộ trình thực hiện hóa trị của riêng bạn. Bác sĩ có thể xem kế hoạch điều trị là liệu trình hoá trị của bạn. Hãy tìm hiểu thêm lý do tại sao cần lên kế hoạch điều trị và cách thức các bác sĩ lên kế hoạch điều trị cho bạn.
Quá trình và chu kỳ điều trị
Hóa trị không phải là loại hình điều trị một lần, mà là một quá trình gồm nhiều đợt trị liệu.
Quá trình điều trị
Quá trình hóa trị thường mất khoảng từ 3 đến 6 tháng, có thể ít hơn hoặc nhiều hơn tuỳ trường hợp.
Quá trình điều trị sẽ bao gồm một hoặc nhiều loại thuốc hóa trị. Bạn có thể hóa trị bằng đường tĩnh mạch (thuốc tiêm vào tĩnh mạch), hoặc dưới dạng viên nén hay viên nang.
Chu kỳ điều trị
Trong một quá trình điều trị, thường có khoảng 4 đến 8 chu kỳ điều trị. Một chu kỳ là thời gian giữa một đợt điều trị cho đến khi bắt đầu đợt điều trị tiếp theo.
Sau mỗi đợt điều trị, bạn sẽ được nghỉ ngơi, điều này cho phép cơ thể phục hồi sau điều trị. Vì vậy, nếu chu kỳ điều trị của bạn kéo dài khoảng 4 tuần, bạn có thể điều trị vào ngày thứ 1, thứ 2 và thứ 3 và sau đó nghỉ ngơi từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 28. Sau đó, lại bắt đầu một chu kỳ khác.
Một ví dụ khác, bạn có chu kỳ điều trị 3 tuần và bạn điều trị vào ngày thứ 1 và thứ 8, bạn sẽ được nghỉ ngơi từ ngày 2 đến 7 và từ ngày 9 đến 21.
Tại sao cần hóa trị theo chu kỳ?
Các lộ trình điều trị đều được đưa ra dựa trên các nghiên cứu trước đó. Sự kết hợp giữa các loại thuốc sẽ được các bác sĩ đề xuất dựa trên các thử nghiệm này. Các loại thuốc này giúp tiêu diệt các tế bào ung thư mà không gây hại hoặc gây hại rất ít đến các tế bào bình thường hay khỏe mạnh khác.
Hóa trị là một quá trình kéo dài nhiều tháng bởi vì:
- Cho phép tiêu diệt nhiều tế bào ung thư hơn.
- Có nhiều thời gian để cơ thể phục hồi nếu có bất kỳ tác dụng phụ xảy ra.
Các loại thuốc hóa trị chỉ tấn công, tiêu diệt các tế bào ung thư đang phân chia. Các tế bào ung thư khác sẽ không bị tiêu diệt và chỉ bị tiêu diệt khi đang trong giai đoạn phân chia, có thể ở đợt hóa trị tiếp theo.
Các tế bào bình thường có khả năng sửa chữa, hồi phục tốt hơn, hiệu quả hơn các tế bào ung thư. Vì vậy, sự phá hủy các tế bào ung thư sẽ được thực hiện dần mà không gây ra tổn thương lâu dài cho các tế bào bình thường.
Tần suất điều trị
Tùy thuộc vào loại thuốc hoặc sự kết hợp của thuốc, mỗi lần điều trị có thể kéo dài một vài giờ đến một vài ngày. Bạn có thể điều trị mỗi tuần hoặc mỗi 2, 3 hoặc 4 tuần.
Tần suất điều trị cũng phụ thuộc vào loại thuốc bạn đang dùng, cũng như kế hoạch điều trị.
Khi hóa trị qua một máy bơm truyền dịch (tham khảo thêm: ống thông trung tâm), bệnh nhân có thể được điều trị:
- Liên tục trong vài tháng
- Trong vài ngày của mỗi tháng
- Trong một vài tuần
Theo dõi quá trình điều trị
Trước khi điều trị theo chu kỳ, bác sĩ và y tá sẽ kiểm tra tình trạng sức khỏe của bạn, bao gồm tìm hiểu khả năng đối mặt của bạn với bất kỳ tác dụng phụ có thể xảy ra trong quá trình điều trị.
Sau một vài chu kỳ, bác sĩ cũng sẽ kiểm tra hiệu quả của tiến trình điều trị. Một số người cần thay đổi kế hoạch điều trị, có thể là kéo dài thời gian nghỉ ngơi trước lần điều trị tiếp theo hoặc giảm liều hóa trị hay thay đổi phương pháp điều trị.
Bác sĩ chọn phương pháp điều trị cho bạn như thế nào?
Lộ trình điều trị được quyết định dựa vào một số yếu tố:
- Loại ung thư bạn mắc phải
- Vị trí của khối u trong cơ thể
- Liệu khối u đã di căn hay chưa?
Bác sĩ cũng sẽ tính đến tình trạng sức khỏe cũng như thể lực và tuổi của bạn. Một số loại thuốc có nhiều tác dụng đối với cơ thể của bạn hơn những loại khác. Các bác sĩ phải đánh giá rằng bạn đủ khỏe để có thể đối phó với bất kỳ tác dụng phụ nào của việc điều trị trước khi bắt đầu.
Tần suất của mỗi chu kỳ, và quá trình điều trị của bạn kéo dài bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bao gồm:
- Loại ung thư bạn mắc phải
- Các loại thuốc được sử dụng
- Các tế bào ung thư phản ứng với các loại thuốc như thế nào
- Tác dụng phụ của thuốc
Xem qua các bài viết về hóa trị:
Cập nhật 16/02/2020
Tham khảo Your chemotherapy plan
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
