Dịch thuật: Văn Đức Huy, Trần Lý, Lê Đào Anh Khương
(SCI Blog) – HPV là một loại virus rất phổ biến, có khả năng làm gia tăng nguy cơ của một số loại ung thư. Tuy nhiên, ở hầu hết trường hợp, HPV không gây bất kì triệu chứng hay vấn đề đáng lo ngại nào. Một số ung thư có liên quan đến HPV như ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo, âm hộ, dương vật và hậu môn, u thư miệng và cổ họng. Các loại vắc xin HPV có thể bảo vệ mọi người khỏi HPV, từ đó giúp ngăn ngừa ung thư.
HPV có thể gây ung thư không?
Câu trả lời là Có, HPV có thể tăng nguy cơ của một số loại ung thư.
Loại virus này rất phổ biến và an toàn với hầu hết mọi người.
Các loại vắc xin HPV có thể bảo vệ con người khỏi HPV, từ đó giúp ngăn ung thư.
HPV là gì?
Siêu vi papillon ở người (HPV) là loại virus xâm nhiễm qua da và lớp tế bào bên trong cơ thể. Hầu hết mọi người, sẽ cải thiện tình trạng viêm nhiễm và có khi họ cũng chẳng biết mình đã từng bị nhiễm.
HPV lây nhiễm qua đường da, đặc biệt qua những hoạt động tình dục, kể cả quan hệ bằng đường miệng. Có nhiều bạn tình sẽ làm tăng nguy cơ viêm nhiễm. Ngoài ra cũng còn nhiều cách xâm nhiễm khác.
Nhiễm HPV là tình trạng rất phổ biến
8/10 người sẽ bị viêm nhiễm vào một thời điểm nào đó trong đời. Hãy nhớ rằng nhiễm HPV thường không gây triệu chứng, và nhiều người sẽ chẳng bao giờ biết đã từng bị nhiễm.
Có hàng trăm loại HPV. Một số dạng xâm nhiễm qua da, thường là qua bàn tay và ngón tay. Chúng có thể gây ra những vấn đề nhỏ, như mụn cóc và mụn cơm.
(Ảnh minh họa: Sưu tầm)
Các loại khác nhiễm trùng qua bộ phận sinh dục, miệng và cổ họng. Những thứ này có thể gây ra sùi mào gà, hay hiếm gặp hơn là ung thư. Khoảng 13 loại có thể gây ra ung thư, chúng được gọi là những loại có “nguy cơ cao”. Người bị nhiễm những dạng HPV nguy cơ cao trong thời gian dài thường sẽ phát triển sang ung thư.
Mời bạn xem thêm:
Bài viết này tập trung vào HPV đường sinh dục và đường miệng, những dạng có thể gây ung thư ở cả nam và nữ.
Những dạng ung thư nào liên quan đến HPV?
Ung thư cổ tử cung là dạng ung thư chính liên quan đến nhiễm HPV. Phần lớn những ca ung thư cổ tử cung gây ra bởi HPV. Tuy nhiên, ung thư cổ tử cung thực sự không phổ biến. Ở Anh, nó chỉ đứng thứ 14 trong những dạng ung thư thường gặp ở phụ nữ.
Hầu hết những bệnh ung thư âm đạo, âm hộ, dương vật và hậu môn cũng là do HPV. Tuy nhiên những loại ung thư này thậm chí còn ít phổ biến hơn cả ung thư cổ tử cung.
Nhiễm HPV cũng làm tăng nguy cơ mắc một số dạng ung thư miệng và cổ họng. Tỉ lệ mắc ung thư miệng, đặc biệt là lưỡi và amidan đang gia tăng, tập trung ở những người trên 40 tuổi. Và những bằng chứng đưa ra tằng tỉ lệ những ca liên quan đến HPV đang gia tăng.
Giảm thiểu nguy cơ ung thư liên quan đến HPV
Mặc dù virus có thể lây truyền qua da, nhưng bạn không thể bị ung thư 1 cách trực tiếp như vậy.
Bất kể giới tính của bạn tình, sử dụng những phương pháp bảo vệ như đeo bao cao su có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm HPV. Nhưng cách này không hoàn toàn hiệu quả
Vắc xin HPV có thể giúp bảo vệ con người khỏi ung thư.
Từ tháng 9 năm 2019, toàn bộ trẻ em độ tuổi từ 11-13 tại anh được tiêm vắc xin HPV. Những người bỏ lỡ việc tiêm tại trường sẽ được tiêm miễn phí nếu họ 25 tuổi trở xuống.
Đàn ông khi quan hệ tình dục với nhau có thể yêu cầu vắc xin miễn phí thông qua trung tâm lâm sàng sức khỏe sinh sản và HIV tại Anh. Những nghiên cứu cho thấy chúng có thể tăng nguy cơ của ung thư hậu môn.
Vắc xin HPV không bảo vệ bạn khỏi mọi loại HPV. Và tầm soát bằng phết tế bào cổ tử cung là một cách hiệu quả khác để giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư. Cách này sử dụng cho những người không có triệu chứng và có thể phát hiện ra những thay đổi tế bào sớm do HPV gây ra, trước khi chúng có cơ hội trở thành ung thư.
Vắc xin HPV hoạt động thế nào?
Vắc xin HPV đã được chứng minh an toàn và hiệu quả. Chúng bảo vệ cơ thể khỏi 2 loại HPV nguy cơ cao phổ biến là HPV 16 và 18, 2 loại gây ra 7/10 trường hợp ung thư cổ tử cung. Chúng cũng giúp bảo vệ cơ thể khỏi HPV 6 và 11, những dạng có thể gây sùi mào gà.
HPV có thể gây ra những thay đổi DNA trong tế bào, khiến chúng dễ biến thành ung thư. Vì vậy, bằng cách bảo vệ khỏi sự xâm nhiễm của HPV, chúng ta có thể giúp ngăn chặn những thay đổi và giảm nguy cơ ung thư liên quan đến HPV.
HPV gây ung thư như thế nào?
HPV là một loại virus lây nhiễm qua da và các tế bào bên trong cơ thể bạn. Có hàng trăm loại khác nhau, và đối với hầu hết mọi người, nhiễm trùng sẽ tự khỏi. Họ có thể không bao giờ biết họ đã từng bị nhiễm.
Nhưng khoảng 13 loại HPV có thể gây ung thư. Chúng được gọi là loại ‘nguy cơ cao’. Đối với một số người bị nhiễm vi-rút ‘nguy cơ cao’, trong một thời gian dài, vi-rút có thể làm hỏng DNA và khiến các tế bào bắt đầu phân chia và phát triển ngoài tầm kiểm soát. Những người này có nhiều khả năng tiếp tục phát triển ung thư.
Cập nhật ngày: 09/12/2020
Tham khảo nguồn: Does HPV cause cancer?
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
