Dịch thuật: Gia Phụng, Minh Phạm, Phan Hiếu, Đức Hạnh, Ngọc Hạnh
(SCI Blog) – Một số thuốc hóa trị có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở nam giới, tạm thời hoặc vĩnh viễn, như giảm lượng tinh trùng hoặc làm suy yếu khả năng thụ tinh của tinh trùng nhưng không làm giảm ham muốn tình dục hoặc ảnh hưởng đến đời sống tình dục của bạn. Nếu có lo lắng, bạn cần trao đổi thẳng thắn với bác sĩ điều trị, và có thể thực hiện những giải pháp như dự trữ tinh trùng, kiểm tra khả năng sinh sản… để đảm bảo khả năng có con sau này của bạn. Tuy nhiên, khả năng sinh sản và sức khoẻ tình dục của bạn sẽ sớm quay về trạng thái khoẻ mạnh ban đầu sau khi hoá trị kết thúc.
Một số thuốc hóa trị có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở nam giới. Hãy trao đổi với bác sĩ về nguy cơ vô sinh. Và họ sẽ cho bạn lời khuyên về cách bảo quản tinh trùng.
Hóa trị ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ra sao
Vô sinh tức nghĩa là bạn không thể sinh con.
Không phải loại thuốc nào cũng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở nam giới, nhưng một số loại có thể ảnh hưởng bằng việc gây ra các hiện tượng sau:
- Giảm lượng tinh trùng
- Suy yếu khả năng thụ tinh với trứng của tinh trùng
Tuy nhiên, việc bạn sẽ bị vô sinh tạm thời hoặc vĩnh viễn tuỳ thuộc vào loại thuốc, liều lượng cũng như độ tuổi của bạn. Nếu được chỉ định sử dụng thuốc liều cao, bạn có nguy cơ bị vô sinh vĩnh viễn. Tuy nhiên bạn hãy trao đổi và tin tưởng ở bác sĩ vì các bác sĩ sẽ rất cân nhắc khi tiến hành những điều trị gây ảnh hưởng lâu dài.
Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến các dây thần kinh ở vùng sinh dục. Vì vậy, bạn sẽ khó khởi đầu hoặc duy trì sự cương cứng. Tuy nhiên, tình trạng này thường xảy ra tạm thời và dần cải thiện ngay khi bạn kết thúc điều trị.
Phần lớn bệnh nhân nam vẫn có thể cương cứng và đạt cực khoái sau khi quan hệ như trước khi họ thực hiện hoá trị. Thuốc hóa trị thường không ảnh hưởng vĩnh viễn đến đời sống hoặc ham muốn tình dục của bạn.
Mời bạn xem thêm:
Trong quá trình điều trị, sử dụng biện pháp tránh thai vô cùng quan trọng. Bạn cũng nên chủ động ngừa thai vì các thuốc hóa trị có thể gây hại cho sự phát triển của thai nhi.
Ngân hàng tinh trùng
Ngân hàng tinh trùng có thể giúp bạn bảo quản và lưu trữ tinh trùng. Sau đó, nếu mong muốn có con, bạn có thể sử dụng số tinh trùng đó để sinh con thông qua liệu pháp điều trị sinh sản. Lưu ý rằng bạn cần phải lưu trữ tinh trùng trước khi bắt đầu điều trị bởi vì một số thuốc hóa trị sẽ có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bạn.
Bạn cần trao đổi với bác sĩ về nguy cơ vô sinh trước khi bắt đầu hóa trị. Từ đó, bạn có thể quyết định sẽ lưu trữ tinh trùng hay không.
Những điều bạn cần thực hiện
Bạn được lấy mẫu tinh trùng trong vài tuần. Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành đông lạnh và lưu trữ chúng. Bên cạnh đó, Bạn cần phải làm xét nghiệm máu để xem mình có mắc các loại bệnh truyền nhiễm như viêm gan và HIV hay không.
Sử dụng tinh trùng
Bệnh viện chuyên khoa có thể giúp bạn lưu trữ tinh trùng trong nhiều năm.
Khi vợ chồng bạn muốn có con, bác sĩ chuyên khoa sẽ rã đông các mẫu tinh trùng. Sau đó, họ sẽ đưa tinh trùng vào cơ thể của vợ bạn để bắt đầu quá trình mang thai, hoặc tiến hành thụ tinh nhân tạo. Nhiều cặp vợ chồng vẫn sinh con bình thường khi điều trị vô sinh sản hóa trị.
Các vấn đề có thể xảy ra
Đôi khi bạn không thể lưu trữ tinh trùng. Bởi vì, ung thư làm giảm chất lượng tinh trùng hoặc bác sĩ muốn thực hiện hóa trị càng sớm càng tốt. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ không thể lưu trữ tinh trùng, hay chỉ lưu được một mẫu duy nhất.
Ngân hàng tinh trùng không phải khi nào cũng miễn phí. Vì vậy, thông thường bạn sẽ phải tốn một khoản phí. Do đó, bạn nên tham khảo các bệnh viện có cung cấp dịch vụ này.
Các phương pháp đang trong quá trình nghiên cứu
Các nhà nghiên cứu xem xét nhiều cách khác để bệnh nhân nam có thể duy trì tốt sức khỏe sinh sản sau khi hóa trị:
- Sử dụng chất chống oxy hóa như vitamin C để bảo vệ tinh trùng
- Bảo vệ tinh trùng bằng những chất/ thuốc khác.
- Lấy mô tinh hoàn ra trước khi bắt đầu hóa trị và đông lạnh các mô để sử dụng sau này.
Những phương pháp này đang triển khai ở giai đoạn đầu và cần nghiên cứu thêm.
Kiểm tra khả năng sinh sản
Nếu thuốc hóa trị làm bạn vô sinh, sẽ thật khó để nói trước rằng tác dụng phụ này là tạm thời hay vĩnh viễn. Một số bệnh nhân nam mất khả năng sinh sản, trong khi ở một vài bệnh nhân khác, tinh trùng cũng như sức khỏe sinh sản dần quay về trạng thái khỏe mạnh như ban đầu.
Khả năng sinh sản trở lại như ban đầu thường mất một vài tháng hoặc thậm chí một vài năm. Bác sĩ sẽ thường xuyên kiểm tra số lượng tinh trùng để nắm rõ tình trạng sức khỏe của bạn sau khi kết thúc điều trị.
Mời bạn tìm hiểu thêm các bài viết:
Cập nhật ngày 20/03/2020
Tham khảo nguồn: Men’s fertility and chemotherapy
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
