Dịch thuật: Gia Phụng, Minh Đạt, Tường Khánh, Đức Hạnh, Ngọc Hạnh
(SCI Blog) – Bạn có thể được truyền thuốc hóa trị theo một ống nhỏ gọi là ống thông.
Ống thông là gì?
Điều dưỡng đặt một ống nhỏ vào tĩnh mạch ở tay hoặc cánh tay của bạn và bạn sẽ mang ống trong một vài ngày.
Bạn có thể cần ống thông sau phẫu thuật ung thư vú để loại bỏ các hạch bạch huyết dưới cánh tay. Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ tránh không đặt ống thông vào cánh tay ở phía bạn đã phẫu thuật. Họ cũng sẽ không đặt ống thông vào tĩnh mạch ở cánh tay nếu bạn bị phù bạch huyết ở đó.
Hóa trị liệu thông qua nhỏ giọt
Đôi khi bạn sẽ được truyền thuốc bằng túi nhỏ giọt đã được pha loãng để có thể đi vào tĩnh mạch trên cánh tay của bạn. Đây được gọi là truyền tĩnh mạch.
Điều dưỡng gắn một bộ ống nhựa vào ống thông. Túi nhựa chứa thuốc hóa trị gắn vào đỉnh đầu ống nhựa. Dung dịch thuốc nhỏ giọt vào tĩnh mạch của bạn từ từ trong một khoảng thời gian nhất định.
Hiện nay, một số trung tâm hóa trị nhỏ giọt qua máy bơm tiêm truyền, nhẹ nhàng bơm vào tĩnh mạch với tốc độ được kiểm soát cẩn thận. Điều dưỡng trị liệu sẽ thiết lập thời gian phù hợp. Nghĩa là bạn sẽ nhận được hóa trị ở tốc độ đúng chỉ định.
Bạn có thể hóa trị mà không cần bơm. Tuy nhiên, điều dưỡng phải theo dõi sát sao hơn về tốc độ nhỏ giọt để đảm bảo duy trì ở tốc độ phù hợp. Cánh tay di chuyển cũng ít nhiều ảnh hưởng đến tốc độ nhỏ thuốc. Vì vậy, sử dụng máy bơm là một biện pháp thật sự an toàn.
Hóa trị nhỏ giọt có các vấn đề cần lưu ý:
Các bác sĩ thường sử dụng dây dẫn trung tâm cho việc hóa trị vì:
- Nhỏ giọt vào cánh tay hay thất thường, có thể ngừng lại và tiếp tục khi bạn di chuyển cánh tay .
- Tốc độ nhỏ giọt không dễ kiểm soát do dây dẫn trung tâm được gắn với máy bơm
- Một số bệnh nhân có thành tĩnh mạch tay rất mỏng, có thể gây khó khăn cho bác sĩ hoặc Điều dưỡng khi gắn ống thông vào.
- Một vấn đề nghiêm trọng với hóa trị nhỏ giọt là chất lỏng có thể rò rỉ ra các mô xung quanh thay vì đi vào tĩnh mạch.
Rò dịch ra mô xung quanh
Rò dịch có thể làm cho khu vực xung quanh ống thông trở nên xơ cứng, hơi sưng lên và đôi khi có vết đỏ. Thỉnh thoảng, bác sĩ hoặc điều dưỡng có thể lấy ống thông ra và gắn một cái mới vào. Thường sau một ngày, vùng bị sưng sẽ được phục hồi hoàn toàn.
Tuy nhiên, một số loại thuốc hóa trị có thể gây tổn thương cho các mô nếu chúng bị rò rỉ. Những loại thuốc này được gọi là chất làm rộp da.
Nếu loại thuốc bạn đang hóa trị gây rộp da. Bác sĩ và điều dưỡng sẽ theo dõi chặt chẽ để đảm bảo thuốc không ngẫu nhiên đi vào các mô của bạn thay vì tĩnh mạch.
Nếu bạn thấy rằng việc nhỏ giọt dừng lại hoặc khu vực xung quanh kim của ống thông bị đau thì hãy cho nhân viên y tế biết càng sớm càng tốt.
Hãy lưu ý – chúng tôi đang nói với bạn về vấn đề hiếm gặp nhưng có khả năng xảy ra. Điều dưỡng và bác sĩ của bạn sẽ tuân theo các chính sách và hướng dẫn của bệnh viện để phòng ngừa những vấn đề này xảy ra. Và họ cũng có hướng dẫn xử lý các tình huống có thể xảy ra.
Chất làm rộp da rò rỉ có thể gây đau và loét cho các mô xung quanh. Bạn có thể sẽ không cảm nhận được ngay. Nhưng những khu vực này có thể sưng và đau hơn trong vài ngày tới.
Loét (đau và rách vùng da) có thể tiến triển trong vòng 2 tuần. Vết thương này mất khá nhiều thời gian để lành.
Bạn cần phải báo ngay với điều dưỡng nếu bạn cảm thấy có gì đó không ổn. Những can thiệp ngay lập tức có thể giúp ngăn chặn tổn thương mô ngay từ đầu.
Cập nhật 20/02/2020
Tham khảo Chemotherapy through a small tube (cannula)
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
