Dịch thuật: Vy Từ, Minh Phạm, Trần Anh Thư.
(SCI Blog) – Khi ung thư gây ảnh hưởng đến phổi, dịch có thể tích tụ giữa lớp màng bao phủ bên ngoài phổi và lớp màng lát trong khoang ngực. Các lớp màng này được gọi là màng phổi.
Các bác sĩ gọi sự tích tụ dịch này là tràn dịch màng phổi.
Chất dịch ngăn cản phổi giãn rộng toàn bộ khi hít thở. Vì vậy, tràn dịch màng phổi sẽ gây khó thở.
Chẩn đoán
Khó thở do tràn dịch màng phổi có thể rất khó chịu. Bạn cũng có thể cảm thấy lo lắng nếu bạn khó thở.
Bạn có thể thấy thoải mái hơn khi ngồi trên mép giường hoặc trên ghế bành. Nghiêng người về phía trước với hai tay thả lỏng đặt lên gối, để trên bàn giường ngủ để phổi của bạn giãn rộng hết mức có thể.
Hãy cho bác sĩ hoặc y tá biết nếu bạn cảm thấy khó đối phó. Họ có thể kê đơn thuốc để giúp bạn.
Cách điều trị
Bạn có thể điều trị ngăn chặn tràn dịch màng phổi và giúp giảm triệu chứng.
Phương pháp điều trị này được gọi là dày dính màng phổi. Khoảng trống giữa các lớp màng bao phủ ngoài phổi được lấp kín bằng cách sử dụng hoạt chất vô trùng talc gây viêm để chúng dính lại với nhau. Do đó sẽ không còn khoảng trống để sự tụ dịch có thể xảy ra.
Phương pháp điều trị này có thể được chỉ định cho các bệnh nhân ngoại trú nếu họ đủ khỏe. Tuy, nhiên việc nhập viện là cần thiết nếu tràn dịch lượng lớn. Điều trị tràn dịch lượng lớn có thể mất nhiều thời gian và điều dưỡng sẽ chăm sóc bệnh nhân đến mức tối đa.
Phương pháp điều trị này không phải là điều trị ung thư, nhưng nó sẽ giúp bạn dễ thở hơn sau đó. Bạn có thể điều trị lại lần nữa nếu lần đầu tiên không hiệu quả.
Điều trị bằng phương pháp dày dính màng phổi như thế nào?
Có nhiều cách khác nhau để thực hiện phương pháp điều trị này, tùy thuộc vào việc bạn có cần hút dịch trước hay không.
Nếu không có dịch để hút, bác sĩ có thể đặt một thiết bị nội soi lồng ngực vào giữa các lớp màng phổi. Bác sĩ có thể nhìn xuyên qua ống để biết chính xác nơi truyền bột vô trùng. Bác sĩ sẽ truyền bột vào qua ống nội soi. Phương pháp này được gọi là nội soi lồng ngực dưới hướng dẫn của video.
Nếu bạn cần phải hút dịch từ giữa các màng phổi ra trước, đầu tiên bác sĩ sẽ tiêm cho bạn một mũi tiêm nhỏ để gây tê cục bộ. Khi thuốc mê có tác dụng, bác sĩ sẽ đặt một cây kim rộng (ống thông) vào ngực của bạn, xuyên vào phía trong.
Đầu kim đi vào khoang màng phổi, ngay vị trí dịch lỏng đang tích tụ. Sau khi đặt đúng vị trí, bác sĩ sẽ gắn kim vào ống dẫn gọi là ống dẫn lưu ngực, sau đó được gắn vào bình hoặc túi dẫn lưu. Bác sĩ khâu xung quanh ống để giữ nó cố định bằng mũi khâu túi.
Đặt bình hoặc túi dẫn lưu thấp hơn ngực, chất lỏng sẽ tự động thoát ra. Nếu tràn khí lượng nhiều, quá trình có thể mất vài giờ.
Quá trình hút dịch phải được thực hiện từ từ, bởi vì việc hút một lượng lớn chất lỏng quá nhanh có thể làm cho huyết áp giảm đột ngột khiến bạn cảm thấy choáng váng. Ngoài ra, phổi mở rộng quá nhanh có thể làm bạn khó thở hơn.
Khi dịch đã ngừng chảy, bác sĩ sẽ truyền bột vào khoang màng phổi qua ống dẫn lưu. Sau đó, họ kẹp ống và để nó trong một giờ. Để giúp bột rải đều xung quanh khoang màng phổi, bạn cần nằm theo các tư thế khác nhau. Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn chuyển từ bên này sang bên khác. Sau đó, ống dẫn có thể được gắn vào máy hút. Điều này giúp màng phổi dính lại với nhau.
Thủ thuật có thể có chút không thoải mái, và bạn có thể phải dùng thuốc giảm đau trước. Đối với hầu hết mọi người, đau nhức thường nhẹ và không kéo dài. Nhưng hãy nói với bác sĩ hoặc y tá của nếu nó là một vấn đề đối với bạn.
Sau đó, bác sĩ hoặc y tá sẽ lấy ống dẫn lưu ra và kéo chặt mũi khâu để đóng lỗ nhỏ trên thành ngực của bạn. Mũi khâu phải được giữ khoảng một tuần.
Nghiên cứu hút dịch từ phổi
Hiện đang có nghiên cứu về cách hút dịch lỏng từ phổi.
Thử nghiệm tối ưu
Thử nghiệm này so sánh 2 phương pháp điều trị tràn dịch màng phổi.
Các nhà nghiên cứu đang so sánh cách hút dịch từ xung quanh phổi và dính màng phổi theo cách thông thường với một phương pháp mới. Phương pháp mới sử dụng một ống duy trì trong không gian màng phổi lâu dài.
Nó được gọi là ống thông lưu trong màng phổi (IPC).
Cập nhật ngày: 08/12/2020
Tham khảo nguồn: Treatment for fluid on the lung (pleural effusion)
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
