Dịch thuật: Đức Huy – Bá Tùng – Anh Khương
(SCI Blog) – Buồn nôn là tác dụng phụ thường thấy khi xạ trị vùng não và thường xuất hiện trong hoặc sau điều trị. Bài viết sau sẽ giúp bạn biết cách dùng thuốc, cách thức hỗ trợ và mẹo dinh dưỡng nhằm kiểm soát tối đa tình trạng này.
Buồn nôn khi xạ trị vùng não
Xạ trị vùng não có thể khiến bạn cảm thấy buồn nôn và ói mửa. Tình trạng này có thể kéo dài đến vài tuần sau khi điều trị kết thúc. Thuốc, chế độ ăn uống và một số liệu pháp bổ trợ có thể kiểm soát hiện tượng này.
Thuốc
Thuốc viên chống nôn
Mời bạn xem thêm:
Thuốc giúp kiểm soát buồn nôn. Bác sĩ xạ trị (bác sĩ ung thư lâm sàng) có thể kê đơn thuốc chống buồn nôn cho bạn. Một số bệnh nhân nhận thấy sử dụng thuốc trước điều trị khoảng 20 đến 60 phút thực sự có hiệu quả.
Số khác kiểm soát tốt hơn khi sử dụng thuốc chống nôn đều đặn mỗi ngày trong suốt quá trình điều trị. Bạn có thể thảo luận với đội ngũ điều trị giúp mình tốt nhất có thể.
Nếu thuốc không có tác dụng, hãy tìm đến đội ngũ điều trị. Có nhiều loại thuốc chống nôn khác nhau và có thể bạn sẽ phải thử qua vài loại để tìm được loại thuốc phù hợp.
Thuốc chống buồn nôn có hiệu quả rất tốt trong kiểm soát triệu chứng. Ngoài ra một số phương pháp khác như các liệu pháp hỗ trợ hay thay đổi chế độ ăn cũng có thể tác dụng tích cực.
Steroid
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc steroid khi bạn xạ trị vùng não. Xạ trị vùng não có thể gây phù nề, từ đó dẫn đến buồn nôn. Steroid giúp giảm sự phù nề này.
Các liệu pháp hỗ trợ
Các liệu pháp hỗ trợ có thể giúp bạn thư giãn. Điều này có thể giúp kiểm soát cơn buồn nôn.
Một số người cảm thấy những công cụ thư giãn như hình dung giúp giảm buồn nôn. Một số khác nhận thấy họ có thể dùng thôi miên và châm cứu, đặc biệt khi việc nghĩ về chữa trị gây ra cảm giác này. Phương pháp này được gọi là buồn nôn được báo trước.
Vòng đeo tay bấm huyệt hoặc vòng Seaband ấn vào những huyệt đạo trên cổ tay có thể làm giảm buồn nôn ở nhiều bệnh nhân.
Mẹo dinh dưỡng
Mời bạn xem thêm:
Dưới đây là một số mẹo hữu ích:
- Tránh thức ăn chiên dầu mỡ hoặc thức ăn nặng mùi
- Dùng một bữa ăn nhỏ trước điều trị vài giờ, không nên ăn ngay trước khi điều trị
- Uống nhiều nước, uống từng ngụm nhỏ cả ngày – nhưng tránh uống nhiều nước ngay trước khi điều trị
- Tránh làm đầy dạ dày của bạn bằng nước trước khi ăn
- Ăn những miếng dứa tươi có thể giúp miệng bạn sạch và giữ được độ ẩm
- Nếu lo lắng về sụt cân, hãy hỏi bác sĩ về những thực phẩm giàu dinh dưỡng
- Hãy đề nghị ai đó nấu ăn cho bạn nếu có thể
- Thử ăn những bữa ăn nhỏ hay ăn vặt thường xuyên hơn những bữa chính
- Hãy thử nhấm nháp đồ uống có ga
- Ăn bánh quy khô
Một số người thấy gừng có thể làm giảm buồn nôn. Bạn có thể thử gừng bằng bất cứ cách nào bạn thích, như là sử dụng những miếng gừng kết tinh.
Gừng tươi xay nhuyễn có thể được thêm vào thực phẩm yêu thích của bạn hoặc vào nước nóng để pha một tách trà nhẹ. Bạn có thể mua túi trà gừng trong siêu thị. Hoặc bạn có thể thử ăn bánh quy gừng hoặc nhấm nháp rượu gừng.
Cập nhật ngày 28/04/2020
Thm khảo nguồn: Sickness during brain radiotherapy
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
