Dịch thuật: Lưu Gia Phụng, Trần Anh Thư
(SCI Blog) – Đối với bệnh nhân điều trị ung thư, việc rụng tóc có lẽ chính là điều khủng khiếp nhất khi làm mất đi vẻ đẹp vốn có. Nhưng đây là tác dụng phụ không thể tránh khi điều trị. Vì vậy, hãy cùng tham khảo một số giải pháp để khắc phục tình trạng trên.
Một số mẹo khắc phục cho những mái tóc đã rụng hết hoàn toàn
- Chuẩn bị một bộ tóc giả trước khi điều trị, vì như vậy bạn có thể chủ động chọn màu sắc và chất liệu phù hợp. Nếu bạn đang muốn thử một kiểu tóc mới hay một màu tóc tươi sáng hơn thì tóc giả là một sự lựa chọn vô cùng hợp lý.
- Tập mường tượng tóc của bạn ngắn dần trông sẽ ra sao. Như vậy, sẽ giúp bạn quen dần với việc nhìn thấy tóc mình mỏng hơn trước khi điều trị.
- Một số bệnh nhân quyết định cạo hết tóc để tránh buồn phiền khi chứng kiến tóc ngày một thưa dần.
- Dùng lưới trùm tóc trước khi ngủ để tránh tóc rơi rụng lên gối, đồng thời giúp bạn tránh những cảm xúc tiêu cực.
- Giữ cho đầu bạn luôn ấm khi trời trở lạnh. Những chiếc mũ mềm có thể giúp bạn giữ ấm khi ngủ.
- Dùng kem dưỡng ẩm hoặc dầu dưỡng khi da đầu gặp tình trạng khô, ngứa. Hãy thử dùng các sản phẩm không hương liệu, không mùi như Epaderm, Hydromol, hoặc Doublebase. Lưu ý là tránh dùng xà phòng gội đầu vì sẽ làm cho da dầu trở nên khô hơn.
- Đội mũ khi ra ngoài để bảo vệ da đầu khỏi tác động của mặt trời vì vào thời điểm này, da đầu bạn rất dễ nhạy cảm với ánh nắng mặt trời.
Một số mẹo khắc phục cho những mái tóc thưa
- Dùng các sản phẩm dịu nhẹ như: dầu gội dành cho trẻ em
- Tránh uốn hay nhuộm tóc vì lúc này tình trạng sức khỏe tóc của bạn đang yếu và dễ bị hư tổn
- Dùng lược mềm dành cho trẻ em và phải chải tóc thật nhẹ nhàng
- Tránh dùng máy sấy tóc, kẹp tóc, duỗi tóc hoặc uốn tóc trên tóc mỏng
- Tránh xiết chặt tóc sau khi gội
- Dùng kem dưỡng ẩm hoặc dầu dưỡng khi da đầu bị khô, ngứa hay bong tróc. Lưu ý là tránh dùng sản phẩm trị gàu.
- Bảo vệ da đầu khỏi ánh nắng mặt trời.
Che chắn cho phần đầu khi tóc đã rụng hết
Tóc giả là một trong những lựa chọn tối ưu cho bệnh nhân ung thư, nhưng thực tế không ai muốn đội chúng cả. Đơn giản vì khi đội tóc giả sẽ khiến cho bạn thấy hầm, nóng và ngứa, điển hình là vào mùa hè. Vì vậy, bạn có thể đội thêm chiếc mũ mềm dưới bộ tóc giả, sẽ giúp cho da đầu dễ chịu hơn. Một số lo ngại tóc giả dễ bị trượt hoặc rơi ra, hãy mua thêm miếng dán tóc giả để cố định và hạn chế trường hợp bị rơi ra.
Một số thích đội mũ, hoặc khăn quàng cổ. Nếu bạn thấy tự tin với quả đầu trọc của mình, thì cứ để tự nhiên như vậy và không cần phải che chắn với phụ kiện nào cả.
Hiện nay trên thị trường có đa dạng các loại mũ, khăn quàng cổ, thuận tiện cho bạn lựa chọn và mua sắm. Bạn có thể chọn mũ trực tiếp tại các cửa hàng hoặc mua hàng trực tuyến.
Thời gian tóc mọc lại
Đối với liệu pháp hóa trị
Tóc thường mọc lại khi điều trị kết thúc. Đối với một số ít trường hợp, tóc vĩnh viễn không mọc lại là không thể tránh khỏi, do vì bệnh nhân phải dùng liều thuốc đặc trị với liều lượng khá cao.
Tình trạng tóc mọc lại có thể kéo dài vài tháng hoặc lâu hơn, và tốc độ ra tóc mới không thay đổi so với trước khi điều trị. Vào lúc này, tóc sẽ trở nên mềm mượt hơn, đồng thời có thể tóc mang màu khác hoặc xoăn hơn trước đây.
Đối với liệu pháp hormon
Tóc bạn sẽ trở nên thưa dần do vì các tác dụng phụ ảnh hưởng đến sự phát triển của tóc trong giai đoạn đầu thực hiện điều trị, và tóc chỉ được phục hồi khi kết thúc điều trị.
Đối với điều trị ung thư và liệu pháp miễn dịch
Khi dừng hẳn thuốc uống hay liệu pháp miễn dịch trong vài tuần, bạn sẽ thấy rõ những dấu hiệu như:
- Đối với tóc thưa, thì tóc sẽ mọc đều và dày hơn.
- Đối với tóc đã rụng hết, thì có dấu hiệu mọc lại.
Riêng với một số loại thuốc trị ung thư hoặc liệu pháp miễn dịch, tóc đã có thể bắt đầu mọc lại trước khi bạn ngừng điều trị.
Đối với liệu pháp xạ trị
Đối với hầu hết bệnh nhân thực hiện liệu pháp xạ trị, thì tóc có thể mọc lại sau khi ngừng điều trị. Nhưng một số khác thì có nguy cơ rụng tóc vĩnh viễn, do phải dùng thuốc xạ trị với liều lượng khá cao. Hãy hỏi bác sĩ liệu bạn có khả năng gặp tình trạng trên hay không.
Tóc có thể mọc lại trong khoảng 6 tháng hoặc kéo dài lâu hơn. Lưu ý rằng: thời gian thực hiện điều trị càng kéo dài, thì tóc của bạn mọc lại càng chậm hơn. Ngoài ra, tóc bạn có thể không mọc nhiều và dày như trước, hoặc mọc lại nhưng không đều. Thêm vào đó, tóc bạn sẽ mang màu tóc khác hoặc kiểu dáng không giống phiên bản trước đây. Chẳng hạn như: trước đây bạn có mái tóc thẳng nhưng sau khi mọc lại thì mang kiểu tóc xoăn.
Tâm lý của bệnh nhân khi gặp tình trạng rụng tóc
Tình trạng rụng tóc và tóc thưa khiến cho tâm lý bệnh nhân hoang mang, lo lắng, đồng thời là giai đoạn khó khăn nhất mà họ phải đối mặt. Hơn hết, chúng ta sẽ vô cùng đồng cảm với những bệnh nhân mang tâm lý chung như trên, vì vẻ ngoài rất quan trọng, giúp họ thấy tự tin mỗi khi đối diện với mọi người. Vì vậy, cố gắng học cách chấp nhận những thay đổi đột ngột, hoặc tham gia các hoạt động xã hội sẽ vô cùng khó khăn đối với họ.
Mời bạn xem thêm:
Những cảm xúc tiêu cực, cáu giận hay trầm cảm là không thể tránh khỏi. Vì họ sẽ luôn trong trạng thái lo về sợ liệu phản ứng của gia đình, bạn bè ra sao khi trông thấy họ. Hơn thế nữa, đối với một số bệnh nhân họ có khuynh hướng cho rằng mình không còn đủ hấp dẫn trong mắt đối phương. Một số khác đã có con hoặc cháu thì càng tệ hơn, vì họ thấy thấp thỏm, lo âu khi chúng thấy vẻ ngoài của họ. Theo khía cạnh tâm lý học, những phản ứng như vậy là bình thường.
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng những người thân yêu sẽ không thấy vẻ ngoài của bạn có gì bất ổn cả, có chăng là bạn suy nghĩđã suy diễn quá nhiều. Họ sẽ luôn bên cạnh, động viên bạn nhiều nhất có thể. Vì vậy, hãy bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ, và tất cả các vấn đề của bạn cho họ biết, để họ được cảm thông, chia sẻ và cùng nhau tìm hướng giải quyết hợp lý nhất.
Những câu chuyện thực tế từ bệnh nhân ung thư
- Bạn có tên PV, đã phải cắt ngắn tóc của mình, sau đó là cạo trọc hẳn.
“Tóc của tôi đã bắt đầu rụng 2 tuần sau buổi hóa trị đầu tiên. Mỗi khi tôi thấy một vài sợi tóc nhú lên là tôi sẽ thẳng tay cắt chúng ngay. Vài ngày tiếp theo, tóc lại mọc ra, tôi đã không chần chừ và cạo đi phần tóc còn lại. Các bạn biết đấy, vì tôi là đàn ông nên cạo trọc đầu thì không phải là vấn đề to tát gì cả và ngay cả vợ tôi cũng cực kỳ yêu thích quả đầu này. Trong tương lai gần, tôi vẫn mong rằng tóc tôi sẽ mọc lại hoàn chỉnh.”
- Bạn PF chia sẻ: bạn rụng rất nhiều tóc, thế nên bạn đã tìm đến giải pháp là dùng tóc giả.
“Bác sĩ nói rằng tóc sẽ mỏng dần khi điều trị nên tôi đã chuẩn bị sẵn tâm lý đón nhận. Tuy nhiên, ban đầu tôi đã thật sự hoảng hốt, vì rụng đến cả nắm tóc khi gội đầu. Vì vậy, tôi phải thay đổi kiểu tóc ngắn để thấy tóc mình dày được đôi chút. Khi tôi còn ở bệnh viện, các cô y tá rất thân thiện và đã giúp tôi chọn một bộ tóc giả giống hệt màu sắc và kiểu dáng với mái tóc của tôi. Thật sự, tôi rất lo lắng khi con gái đến thăm nhưng con bé bảo rằng không thấy có sự khác biệt nào cả vì nhìn trông như tóc thật. Tôi nghĩ rằng bộ tóc giả này sáng hơn màu tóc thật của tôi, nhưng con bé lại nhận xét rằng đó là một kết hợp hoàn hảo. Mỗi khi ở nhà, tôi thường không đội tóc giả mà chỉ thích choàng khăn lên đầu nhưng khi ra ngoài tiệc tùng thì sẽ mang chúng, vì tôi thấy rất tự tin và thoải mái.”
Cập nhật ngày 08/12/2020
Nguồn tham khảo: Coping with hair loss and thinning
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
