Dịch thuật: Đức Huy, Bá Tùng, Lê Khương, Đức Hạnh, Ngọc Hạnh
(SCI Blog) – Có một số cách để duy trì khả năng sinh sản ở phụ nữ mắc ung thư, bao gồm đông lạnh phôi, trứng hay mô buồng trứng. Ngoài ra bệnh nhân có thể cân nhắc lựa chọn việc mang thai hộ hoặc nhận con nuôi.
Duy trì khả năng sinh nở ở phụ nữ không dễ như nam giới. Nhưng một số cách hỗ trợ việc này, bao gồm:
- Đông lạnh phôi
- Đông lạnh trứng
- Đông lạnh mô buồng trứng
Bạn nên tiến hành những phương pháp này trước khi bắt đầu quá trình hóa trị.
Tuy nhiên, xin lưu ý là những phương pháp trên có thể xảy ra những vấn đề không mong muốn và có thể không phù hợp cho tất cả mọi người.
Đông lạnh phôi
Trước tiên bạn sử dụng thuốc để kích thích rụng trứng. Kế đến, bác sĩ sẽ thu trứng và sử dụng tinh trùng của chồng bạn để thực hiện thụ tinh tạo phôi trong phòng thí nghiệm. Phôi sau đó sẽ được đông lạnh cho đến khi bạn muốn có em bé. Khi đó phôi sẽ được chuyển trở lại vào tử cung người mẹ. Quá trình này được gọi là thụ tinh nhân tạo (IVF).
Quá trình này phức tạp và không phải lúc nào cũng thành công. Do phôi là tài sản chung của hai vợ chồng, nên cả hai đều cần phải xác nhận đồng ý sử dụng.
Đông lạnh trứng
Nếu chưa có bạn đời tại thời điểm thực hiện, bạn có thể đông lạnh trứng cho đến khi bạn sẵn sàng sinh con.
Quá trình này gần giống với thụ tinh nhân tạo. Bạn sẽ được sử dụng thuốc để kích thích buồng trứng. Sau đó bác sĩ tiến hành thu nhận và đông lạnh trứng đến khi bạn sẵn sàng.
Đông lạnh mô buồng trứng
Các nhà khoa học đang xem xét lấy mô buồng trứng ra và đông lạnh lại trước khi bắt đầu hóa trị. Ý tưởng là sau khi quá trình điều trị kết thúc, mô buồng trứng sẽ được đưa trở lại vị trí cũ.
Nếu sau đó mô buồng trứng hoạt động bình thường, buồng trứng có thể sản xuất trứng và bạn lại có thể sinh con.
Hiện nay chỉ có một số trung tâm/ bệnh viện cung cấp dịch vụ này. Hãy nói chuyện với bác sĩ để tìm hiểu thêm thông tin.
Một số vấn đề liên quan với việc đông lạnh phôi và trứng
Để đông lạnh phôi và trứng, trước tiên bạn phải sử dụng thuốc để kích thích buồng trứng, nhờ vậy bác sĩ có thể thu nhận trứng của bạn.
Việc này đưa đến hai vấn đề chính.
Thứ nhất, phương pháp này rất khó sử dụng trong một số loại ung thư. Chẳng hạn như ung thư vú phụ thuộc hormone, chuyên gia cần giải thích loại thuốc kích thích rụng trứng nào bạn có thể sử dụng.
Vấn đề thứ hai là, việc kích thích buồng trứng và thu nhận trứng có thể mất đến vài tuần. Trong khi đó thì bác sĩ điều trị ung bướu có thể không muốn bạn đợi quá lâu rồi mới bắt đầu hóa trị. Thời gian chờ đợi còn phụ thuộc vào chu kỳ kinh nguyệt cuối cùng. Bạn có thể sẽ ít nhất hai tuần, vì vậy hãy hỏi bác sĩ chắc chắn liệu phương pháp này có phù hợp với bạn hay không.
Tỉ lệ thành công
Thụ tinh nhân tạo – IVF
Tỉ lệ thành công của thụ tinh nhân tạo phụ thuộc vào tuổi tác. Phụ nữ càng trẻ, thì cơ hội thành công càng cao.
Tỉ lệ thành công của kỹ thuật đông lạnh phôi cũng đang dần tăng. Phụ nữ càng trẻ thì càng dễ thành công.
Đông lạnh trứng
Ở Anh chỉ mới có 60 trẻ được sinh ra bằng sử dụng trứng đông lạnh từ năm 2001 (số liệu thống kê đến năm 2018). Phương pháp lưu trữ trứng mới hơn có thể giúp tăng tỉ lệ thành công. Tuy nhiên hiện nay, phương pháp này có thực hiện thành công đối với phụ nữ bị ung thư vẫn chưa rõ.
Đông lạnh mô buồng trứng
Có khoảng 60 em bé trên toàn thế giới được sinh ra bằng đông lạnh mô buồng trứng (số liệu thống kê đến năm 2018). Vẫn còn quá sớm để nói công nghệ này có hiệu quả để sử dụng rộng rãi trong tương lai. Nhưng kết quả vẫn rất đáng mong đợi.
Mang thai sau hóa trị
Phần lớn bác sĩ đều đề nghị sau khi hóa trị, phụ nữ nên đợi khoảng 2 năm trước khi quyết định có thai.
Không phải vì mang thai có thể ảnh hưởng đến ung thư, mà vì nếu ung thư của bạn trở lại, điều đó thường xảy ra trong 2 năm sau điều trị. Bạn sẽ cần nhiều phương pháp điều trị hơn, và sẽ rất khó nếu bạn đang mang thai hoặc có con nhỏ.
Không có bằng chứng nào cho thấy mang thai làm tăng khả năng ung thư vú hay u ác tính tái phát. Vì vậy đừng lo lắng nếu bạn nghe rằng các hormone khi mang thai có thể ảnh hưởng đến ung thư.
Các lựa chọn sinh nở khác
Đây là một số lựa chọn bạn có thể cân nhắc nếu ung thư ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bạn:
- Sử dụng trứng của người khác.
- Dùng tinh trùng của người hiến, vì vậy bác sĩ sẽ đông lạnh phôi thay vì đông lạnh trứng.
- Sử dụng phôi được hiến tặng.
- Mang thai hộ (khi một người phụ nữ khác mang em bé hộ bạn).
- Nhận con nuôi.
Sẽ có rất nhiều vấn đề phức tạp về những lựa chọn này. Một số lựa chọn không hề đơn giản. Ví dụ như một số phương pháp không phải lúc nào cũng được tài trợ bởi NHS. Người hiến cũng ngày càng ít.
Bạn có thể trình bày những lựa chọn này với chuyên gia về sinh sản của bạn. Nhiều người thấy hữu ích khi nói chuyện với một chuyên gia về tất cả những vấn đề liên quan.
Bạn cũng có thể đọc về những liệu pháp hỗ trợ sinh sản trên web của Tổ chức phôi học và sinh sản người (HFEA).
Mời bạn xem thêm:
Cập nhật ngày 20/03/2020
Tham khảo Ways to keep your fertility
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
