Dịch thuật: Phương Đông, Trần Lý, Phan Hiếu, Tường Khánh, Ngọc Hạnh
(SCI Blog) – Địa điểm thực hiện hóa trị phụ thuộc vào phương pháp hóa trị và những yêu cầu chăm sóc, hỗ trợ cần thiết trong quá trình điều trị. Bạn có thể thực hiện hóa trị liệu tại nhà hay tại phòng khám, bệnh viện,…
Hóa trị liệu tại nhà
Bạn có thể thực hiện hóa trị liệu tại nhà nếu:
- Bạn đang dùng thuốc uống dạng viên nén hay viên nang
- Bệnh viện hoặc phòng khám có điều dưỡng hóa trị tại nhà
- Bạn đang dùng hoá trị liều thấp, liên tục thông qua một dụng cụ bơm truyền mà bạn có thể mang ở nhà
Bạn có thể uống thuốc hóa trị hoặc viên nang tại nhà. Tuy nhiên, bạn vẫn cần phải đến khám ở bệnh viện thường xuyên để xét nghiệm máu và kiểm tra. Xét nghiệm máu cũng có thể thực hiện tại phòng khám khám đa khoa thay vì phải đến bệnh viện.
Một số bệnh viện và các phòng khám tư nhân có dịch vụ cử điều dưỡng hóa trị đến nhà bệnh nhân. Điều dưỡng sẽ đến nhà để điều trị cho bạn. Tuy nhiên, bạn có thể cần phải tiếp nhận liều hóa trị đầu tiên trong bệnh viện, để đảm bảo bạn không có phản ứng với thuốc.
Bạn có thể thực hiện hóa trị liệu liên tục với liều lượng thấp thông qua một dụng cụ bơm truyền. Dụng cụ này có kích thước bằng một chai nước nhỏ và bạn được gắn dụng cụ này tại bệnh viện.
Dụng cụ bơm truyền cung cấp một liều hóa trị liên tục vào máu trong suốt 24h/ ngày. Bạn có thể phải quay lại bệnh viện sau một vài ngày hoặc một tuần để thay đổi hoặc tháo nó ra. Hoặc điều dưỡng sẽ đến nhà và thay cho bạn.
(Ảnh: Cancer Research UK)
Hóa trị liệu trong ngày tại phòng khám
Nếu bạn thực hiện hóa trị vào tĩnh mạch, bạn thường sẽ thực hiện tại phòng khám trong ngày hoặc khu ngoại trú.
Hóa trị liệu trong ngày tại phòng khám có thể mất từ vài phút đến vài giờ thông qua truyền nhỏ giọt. Bạn có thể truyền thuốc thông qua:
- Ống thông – một ống nhỏ đặt vào tĩnh mạch ở tay hoặc cánh tay và các loại thuốc hóa trị được truyền thông qua ống khá nhanh chóng
- Ống trung tâm – một ống được đặt vào tĩnh mạch ở cổ (ngắn hạn) hoặc ngực (dài hạn)
- Đường truyền tĩnh mạch trung tâm từ ngoại biên – một loại đường trung tâm được đặt vào tĩnh mạch trong cánh tay
- Buồng tiêm tĩnh mạch dưới da – một khoang nhỏ nằm dưới da, ở cuối đường truyền trung tâm trong ngực
Những điều nên biết
Bạn thường ở phòng khám trong vài giờ. Bạn sẽ phải thực hiện một số xét nghiệm máu trước khi bắt đầu điều trị. Các bác sĩ sẽ xem kết quả xét nghiệm để đánh giá xem hóa trị liệu có an toàn cho bạn hay không.
Liều lượng hóa trị cho mỗi người khác nhau và nó được tính toán dựa trên cân nặng, chiều cao và tình trạng sức khỏe chung.
Bạn có thể cần phải uống thuốc trước khi vào phòng khám, chẳng hạn như thuốc chống buồn nôn. Trong trường hợp quên uống thuốc, bạn vẫn nên đến phòng khám như lịch hẹn và hãy báo cho điều dưỡng khi bạn đến.
Bạn thường được điều trị trong tư thế ngồi trên ghế. Vì bạn sẽ ở lại phòng khám vài giờ, hãy mang gì đó theo để làm, chẳng hạn như đọc sách, báo.
Sau khi trở về nhà sau hóa trị, nếu gặp bất kỳ vấn đề gì, hãy gọi ngay cho số điện thoại đã được bệnh viện cung cấp.
Khi bạn cần điều trị trong vài ngày
Bạn có thể cần hóa trị trong vài ngày liên tiếp, nhưng không cần phải nằm viện. Trong trường hợp này, bạn có thể thuê phòng khách sạn hoặc chỗ ở nào gần đó. Hằng ngày, bạn đến phòng khám để điều trị. Đây được gọi là phòng khám ngoại trú. Bạn sẽ được cung cấp một số điện thoại để liên lạc khi cần trợ giúp hoặc tư vấn.
Cách thức điều trị sẽ phụ thuộc vào loại hóa trị mà bạn tiếp nhận. Bạn có thể được truyền thuốc hóa trị vào tĩnh mạch thông qua một máy bơm cầm tay.
Hóa trị trong bệnh viện
Bạn có thể phải ở lại bệnh viện qua đêm hoặc trong một vài ngày. Trong trường hợp:
- Bạn cần được truyền thuốc một cách rất chậm, và có kiểm soát
- Bạn cần truyền dịch trong một vài giờ trước hoặc sau khi dùng một số loại thuốc nhất định
- Bác sĩ muốn bạn được theo dõi trong quá trình điều trị, trong trường hợp bạn có phản ứng với thuốc
- Bạn cần vào thuốc nhiều lần trong một vài ngày liên tiếp
Trong một số trường hợp, bạn có thể điều trị lần đầu tại bệnh viện nhưng sau đó có thể điều trị tại phòng hóa trị ngoại trú, nếu mọi việc suôn sẻ.
Bức ảnh bên cạnh cho thấy một điều dưỡng đang thiết lập đường truyền hoá trị thông qua một máy bơm dùng ở bệnh viện. Máy bơm kiểm soát rất cẩn thận tốc độ hóa trị. Điều dưỡng cài đặt máy bơm để đảm bảo thuốc được truyền với tốc độ chính xác.
(Ảnh: Cancer Research UK)
Hóa trị liệu với liều cao
Với phương pháp điều trị hóa trị liệu liều cao, bạn có thể phải ở lại bệnh viện lâu hơn – có lẽ là vài tuần. Đó là do việc điều trị chuyên sâu hơn và nhiều tác dụng phụ hơn.
Bạn sẽ có nguy cơ bị nhiễm trùng trong vài tuần sau khi điều trị, do đó bạn cần phải ở lại bệnh viện để có thể được phát hiện và điều trị nhanh chóng khi bị nhiễm trùng.
Để biết thêm thông tin về quá trình hóa trị liệu
Bác sĩ, dược sĩ, điều dưỡng hóa trị hoặc chuyên gia y tế lâm sàng có thể giải thích chính xác về quá trình hóa trị liệu của bạn trước khi bắt đầu.
Hãy hỏi họ nếu có điều gì chưa rõ. Bạn cũng có thể yêu cầu được đọc thông tin bằng văn bản về các loại thuốc đang dùng.
Xem thêm bài viết về hóa trị trong ung thư:
Cập nhật 10/02/2020
Tham khảo Where you have chemotherapy
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
