Dịch thuật: Nguyễn Thị Hải, Bá Tùng.
(SCI Blog) – Hormone sinh dục ở nữ giới và cả nam giới suy giảm gây ảnh hưởng đến đời sống tình dục. Bài viết này có thể đưa ra nhiều lời khuyên hữu ích giúp bạn khắc phục các triệu chứng như giảm ham muốn tình dục và khô âm đạo ở nữ giới.
Một số phương pháp điều trị ung thư làm giảm lượng hormone sinh dục trong cơ thể bằng cơ chế ngăn chặn cơ thể sản xuất chúng.
Các hormone thường bị ảnh hưởng nhất ở phụ nữ là estrogen và progesterone, từ đó gây ra các triệu chứng ảnh hưởng đến đời sống tình dục của bạn.
Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Giảm ham muốn tình dục
- Khô âm đạo
Bạn có thể áp dụng liệu pháp thay thế hormone (HRT) để kiểm soát các triệu chứng này. Nhưng nếu bạn đang điều trị bởi một số phương pháp điều trị ung thư vú nhằm mục đích ngăn chặn cơ thể sản xuất hoặc ngăn chặn hoạt động của hormone sinh dục, thì bạn không thể áp dụng liệu pháp thay thế hormone được. Tuy nhiên, có một số liệu pháp có thể hỗ trợ trong trường hợp này.
Không còn ham muốn tình dục (libido)
Nồng độ hormone sinh dục thấp có thể khiến bạn mất hứng thú với tình dục. Điều này được gọi là mất ham muốn tình dục.
Ở phụ nữ, hormone progesterone và estrogen đóng một phần trong ham muốn tình dục. Nhưng không phải ai có lượng hormone thấp cũng bị mất hứng thú trong tình dục. Đối với hầu hết mọi người, nguyên nhân là sự kết hợp của các yếu tố bao gồm:
- Độ tuổi;
- Sức khỏe tổng quát;
- Căng thẳng và lo lắng;
- Mệt mỏi;
- Mất tự tin và lòng tự trọng;
- Tác dụng phụ khác của lượng hormone thấp, chẳng hạn như bốc hỏa cũng có thể khiến bạn giảm ham muốn.
Những gì bạn có thể làm để khắc phục tình trạng giảm ham muốn tình dục phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra nó. Bạn hãy thử xem những điều liệt kê trên đây có đúng trong trường hợp của bạn không, chúng có thể làm cho bạn thấy tồi tệ hơn không.
Ví dụ, nếu bạn mệt mỏi, học cách đối phó với nó hoặc điều trị mệt mỏi có thể giúp tăng ham muốn tình dục của bạn.
Nếu bạn không mệt, thì có thể là một nguyên nhân khác khiến bạn giảm ham muốn. Bạn có thể nhờ sự tư vấn của bác sĩ và chuyên gia để tìm được nguyên nhân từ đó tìm phương pháp khắc phục.
Khô âm đạo ở phụ nữ
Giảm lượng hormone sinh dục có thể gây khô âm đạo ở phụ nữ. Điều này rất khó chịu và gây đau khi quan hệ.
Estrogen giúp duy trì sự vững chắc của thành âm đạo. Không có estrogen, âm đạo và âm hộ có thể trở nên mỏng hơn, dễ bị tổn thương hơn và kém đàn hồi hơn. Từ đó, các mô tiết ít chất nhờn hơn, các chất nhờn này giữ cho âm đạo được khỏe mạnh và làm cho quan hệ tình dục thoải mái.
Nếu bạn bị khô âm đạo, bạn cũng có thể bị ngứa và tiết khí hư. Chúng tôi không biết chính xác có bao nhiêu phụ nữ bình thường cùng gặp vấn đề này nhưng rất nhiều phụ nữ đang điều trị hormone có vấn đề liên quan đến khô âm đạo.
Chất bôi trơn và dưỡng ẩm
Bạn không thể áp dụng các liệu pháp thay thế hormone để giảm các triệu chứng khô âm đạo nếu bạn bị ung thư phụ thuộc hormone. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị không liên quan tới hormone khác có thể giúp ích. Chúng bao gồm các loại kem và kem dưỡng ẩm dành riêng cho âm đạo.
Bạn sử dụng một chúng một vài ngày trong tuần đều đặn như các loại kem Replens hoặc Hyalofemme. Một số loại khác thường được sử dụng trước khi quan hệ như Vielle, Sylk, Yes, Durex lube, KY jelly, and Aquaglide.
Estrogen âm đạo
Nếu chất bôi trơn và chất giữ ẩm không giúp bạn thấy khá hơn bạn nên tìm sự tư vấn từ bác sĩ hoặc y tá về việc bạn có thể sử dụng estrogen âm đạo hay không. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy rằng điều này có thể giúp giữ ẩm khu vực âm đạo, nhưng vẫn còn cần thêm các nghiên cứu để đánh giá mức độ an toàn sau khi điều trị ung thư vú.
Bạn có thể sử dụng thuốc đặt âm đạo dạng kem hay dạng viên đạn. Viên đạn đặt âm đạo là một viên nhỏ mà khi được đặt bên trong âm đạo thì chúng hòa tan từ từ. Cơ thể bạn sẽ hấp thụ một số estrogen nhưng số lượng nhỏ. Nghiên cứu cho thấy rằng nó không làm tăng nồng độ estrogen trong máu lên nhiều.
Nói chuyện với người đồng hành với bạn
Nếu bạn đang có một mối quan hệ thân mật với một người khác, bạn nên nói với anh ấy về tình trạng của mình.
Nhiều người cảm thấy ngại khi nói về vấn đề tình dục ngay cả với một người đã có quan hệ lâu dài. Nhưng nếu bạn không nói thì lâu dần nó có thể gây ảnh hưởng đến mối quan hệ của hai bạn. Nếu bạn không nói với họ sự khó khăn của mình, họ có thể nghĩ bạn từ chối họ hoặc bạn không còn yêu họ nữa. Ngay cả khi bạn không hứng thú đến việc quan hệ tình dục, bạn vẫn có thể tận hưởng sự thân mật về thể xác.
Hãy nói rõ về cách mà bạn muốn quan hệ
Ôm, âu yếm và hôn sẽ giúp bạn cảm giác được yêu thương và có thể giúp bạn thư giãn. Nếu bạn thể phải quan hệ, điều quan trọng là phải rõ ràng với người bạn của mình về việc bạn muốn quan hệ như thế nào.
Bạn có thể muốn kéo dài thời gian quan hệ. Một số người thấy rằng họ muốn được thư giãn và cảm giác tiếp xúc thân thể từ từ sẽ giúp họ tìm được cảm giác bị kích thích và muốn quan hệ tình dục. Vì vậy, việc bạn thực sự cảm thấy thoải mái trong quan hệ là một điều quan trọng.
Chống trầm cảm ảnh hưởng đến ham muốn tình dục
Một số thuốc chống trầm cảm có thể gây giảm ham muốn tình dục. Vì vậy, nếu bạn đang dùng một loại thuốc chống trầm cảm tuýp SSRI như Prozac, bạn có thể ngưng sử dụng. Tất nhiên bạn nên tìm sự tư vấn cửa bác sĩ trước khi bạn ngừng sử dụng. Bạn có thể bị tác dụng phụ nếu bạn dừng đột ngột.
Bạn cũng sẽ cần nói chuyện với bác sĩ hoặc y tá của bạn về việc liệu trầm cảm có khả năng quay trở lại nếu bạn ngừng dùng thuốc.
Bạn cũng nên thử tìm nhiều chuyên gia hoặc nhà trị liệu để có được nhiều sự tư vấn hữu ích.
Cập nhật ngày: 31/10/2020
Tham khảo nguồn: Sex and sex hormone symptoms
Bản quyền nội dung thuộc về Cancer Research UK và quyền dịch thuật cấp cho Prof. Dr. Thích Minh Tâm
